The Wissembourg Priscian Glosses

Digital Edition

Description of the manuscript:

Cod. Guelf. 50 Weiss.

  • Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Weißenburger Handschriften
  • Hans Butzmann, Die Weißenburger Handschriften, p. 187
  • Heinemann-Nr. 4134
  • Handschriftencensus-Nr. 17244

Content: Priscianus: Institutiones

Date: 0851 - 0900

Place: Weißenburg

Form: Codex

Material: Pergament

Extent: 107 Bl.: 29cm x 24cm

Bibliography of Secondary Literature

Cinato, Franck, Priscien glosé. L'Ars grammatica de Priscien vue à travers les gloses carolingiennes, Turnhout, Belgium: Brepols, 2015.

Signs for abbreviations:

- scilicet

- vel

- id est

- et

- est

- quae

- quae

Signs for construe marks:

- CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME - (marks words syntactically connected)

- CONSTRUE MARK DOT WITH RIGHT HALF RING - INSULAR QUOTATION SIGN - (marks the main verb in the sentence)

- CONSTRUE MARK - TWO VERTICAL DOTS, DICOLON - (marks words syntactically connected)

- CONSTRUE MARK CONVERGING STROKES WITH DOT ABOVE - (marks words syntactically connected)

- CONSTRUE MARK TWO CONVERGING STROKES-DIPLE - (marks words syntactically connected)

Reference signs:

- REFERENCE SIGN DISTIGME VIRGA

- REFERENCE SIGN INVERTED N WITH DOT BELOW

- REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA

- REFERENCE SIGN HALF RING WITH INNER DOT

- REFERENCE SIGN HALF RING DOT STROKE

- REFERENCE SIGN CRYPHIA

- REFERENCE SIGN DISTIGME

- REFERENCE SIGN DICOLON

- REFERENCE SIGN VIRGA

- REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA

- REFERENCE SIGN DOT VIRGA

- REFERENCE SIGN VIRGA DOT

- REFERENCE SIGN TRIGON

- REFERENCE SIGN INVERTED TRIGON

- REFERENCE SIGN DOTTED S

- REFERENCE SIGN BALLOON

- REFERENCE SIGN OBLIQUE V

- REFERENCE SIGN DISTIGME VIRGA BELOW

- REFERENCE SIGN QUADRIGON

- REFERENCE SIGN ELONGATED M

- REFERENCE SIGN HOOK

- REFERENCE SIGN OCULUS

- REFERENCE SIGN LEMMA LEMMA 1

- REFERENCE SIGN LEMMA LEMMA 2

- REFERENCE SIGN LEMMA LEMMA 3

- REFERENCE SIGN DOTTED OBELUS

- REFERENCE SIGN CURSIVE ZETA

- REFERENCE SIGN CROSS

- REFERENCE SIGN S

- REFERENCE SIGN WAVED OBELUS WITH UNDERDOT

- REFERENCE SIGN Y

- REFERENCE SIGN CONVERGING STROKES WITH DICOLON

Annotation signs:

- ATTENTION SIGN NOTA

- ATTENTION SIGN REQUIRE

- ATTENTION SIGN REQUISITUM EST

- ATTENTION SIGN REQUISITUM EST RX

- EXCERPTION SIGN POSITURA

- EXCERPTION SIGN INVERTED PARAGRAPHUS

- OMISSION SIGN CAPITAL DELTA

- OMISSION SIGN DOTTED D

- OMISSION SIGN D STROKE

- OMISSION SIGN H STROKE

- OMISSION SIGN DOTTED H

- OMISSION SIGN ASTERISCUS

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Praefatio

II 1,0 (1r,1) Priscianus Caesariensis grammaticus (1r,2) Iuliano consuli ac patricio

Text variation:

Edition: Caesariensis

Codex 50: omitted

Id: tv-1-0-1

Rubrication:

Edition: Priscianus ... patricio

Codex 50: Priscianus ... patricio [red capital letters main scribe]

Id: rubr-1-0-1

II 1,1 (1r,3) cum omnis eloquentiae doctrinam et omne studiorum genus

Rubrication:

Edition: cum

Codex 50: Cum [red capitalis main scribe]

Id: rubr-1-0-2

II 1,2 sapientiae luce (1r,4) 〈praeful - C. G. gens a Graecorum fontibus deriuatum Latinos proprio

II 1,3 sermone inuenio celebrasse et in omni (1r,5) bus illorum uestigia liberalibus

Gloss:

Edition: inuenio

Codex 50: |CONSTRUE MARK DOT WITH RIGHT HALF RING - INSULAR QUOTATION SIGN|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-3-1

Gloss:

Edition: celebrasse

Codex 50: diffamasse

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-1-3-2

Gloss:

Edition: et

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO VERTICAL DOTS, DICOLON|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

et → uideo (II 1,4) scripta (II 1,4 prolata v.l.)

Id: gloss-1-3-3

Gloss:

Edition: et

Codex 50: propter sententiae prolixitatem [. . .] eandem particulam |id est|[. . .] addidit[. . .]

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-1-3-5-1

Gloss:

Edition: in

Codex 50: |scilicet| cum

interlinear above

main scribe

glosses elucidating the main text

Id: gloss-1-3-4

Gloss:

Edition: omnibus

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

omnibus → liberalibus (II 1,3) artibus (II 1,4)

Id: gloss-1-3-5

Gloss:

Edition: liberalibus

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-3-6

Gloss:

Edition: liberalibus

Codex 50: nobilibus quia liberi homines artem discebant |vel| quia liberos faciunt homines a uitiis

interlinear above

Otfrid

synonyms

quia glosses

Id: gloss-1-3-7

II 1,4 consecutos artibus uideo , nec solum ea, quae emendate ab illis sunt prolata, (1r,6) sed

Gloss:

Edition: artibus

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-4-1

Gloss:

Edition: uideo

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO VERTICAL DOTS, DICOLON|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-4-2

Text variation:

Edition: ea

Codex 50: omitted

Id: tv-1-4-1

Text variation:

Edition: prolata

Codex 50: scripta |CONSTRUE MARK - TWO VERTICAL DOTS, DICOLON|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: tv-1-4-2

Gloss:

Edition: emendate

Codex 50: |id est| bene

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-1-4-3

II 1,5 etiam quosdam errores eorum amore grecorum ( main scribe) doctorum deceptos imitari, in quibus

Gloss:

Edition: eorum

Codex 50: gr (Grecorum)

interlinear above

main scribe

suppletive glosses

Id: gloss-1-5-1

Reference sign:

Edition: quibus

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME VIRGA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-1-5-1

Gloss:

Edition: quibus

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME VIRGA| inter quas artes liberales uetustissima grammatica arguitur arte peccasse

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-1-5-2

II 1,6 maxime uetustissi (1r,7) ma grammatica ars arguitur peccasse, cuius auctores,

Gloss:

Edition: ars

Codex 50: |CONSTRUE MARK CONVERGING STROKES WITH DOT ABOVE|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

ars → cuius (II 1,6)

Id: gloss-1-6-1

Gloss:

Edition: peccasse

Codex 50: |id est| eos doctores

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-1-6-2

Gloss:

Edition: cuius

Codex 50: |CONSTRUE MARK CONVERGING STROKES WITH DOT ABOVE|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-6-4

II 1,7 quanto sunt iuniores, tanto perspicaciores, et ingeniis floruisse (1r,8) et

Gloss:

Edition: perspicatiores

Codex 50: perspicax res est |quae| perspici potest

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-1-7-1

Gloss:

Edition: perspicatiores

Codex 50: |CONSTRUE MARK TWO CONVERGING STROKES-DIPLE|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

perspicatiores → floruisse (II 1,7) ualuisse (II 1,8) confirmantur (II 1,8)

Id: gloss-1-7-3

Gloss:

Edition: floruisse

Codex 50: |CONSTRUE MARK TWO CONVERGING STROKES-DIPLE|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-7-2

II 1,8 diligentia ualuisse omnium iudicio confirmantur eruditissimorum (quid enim

Gloss:

Edition: ualuisse

Codex 50: |CONSTRUE MARK TWO CONVERGING STROKES-DIPLE|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-8-1

Gloss:

Edition: confirmantur

Codex 50: |CONSTRUE MARK TWO CONVERGING STROKES-DIPLE|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-8-2

II 1,9 Herodiani artibus certius, quid (1r,9) Apollonii scrupulosis quaestionibus

Gloss:

Edition: certius

Codex 50: firmius

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-1-9-1

Gloss:

Edition: scrupulosis

Codex 50: [. . . . . .]ilioribus

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-1-9-2

II 1,10 enucleatius possit inueniri?) cum igitur eos omnia fere uitia , quaecumque

Reference sign:

Edition: enucleatius

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME VIRGA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-1-10-1

Gloss:

Edition: enucleatius

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME VIRGA| apertius |vel| manifestius

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-1-10-1

Gloss:

Edition: cum

Codex 50: quia

interlinear above

main scribe

text variant

Id: gloss-1-10-2

Gloss:

Edition: cum

Codex 50: |CONSTRUE MARK DOT WITH RIGHT HALF RING - INSULAR QUOTATION SIGN|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

cum → igitur (II 1,10) comperio (II 1,12)

Id: gloss-1-10-7

Gloss:

Edition: igitur

Codex 50: |CONSTRUE MARK DOT WITH RIGHT HALF RING - INSULAR QUOTATION SIGN|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-10-3

Gloss:

Edition: eos

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

eos → omnia (II 1,10) uitia (II 1,10) artis (II 1,11) grammaticae (II 1,11) expurgasse (II 1,12)

Id: gloss-1-10-4

Gloss:

Edition: omnia

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-10-5

Gloss:

Edition: uitia

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-10-6

II 1,11 antiquorum Grae (1r,10) corum commentariis sunt relicta artis grammaticae ,

Reference sign:

Edition: commentariis

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED N WITH DOT BELOW|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-1-11-1

Gloss:

Edition: commentariis

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED N WITH DOT BELOW| |id est| breuibus scriptis

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-1-11-1

Gloss:

Edition: artis

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-11-2

Gloss:

Edition: grammaticae

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-11-3

II 1,12 expurgasse comperio certisque rationis legibus emendasse, (1r,11) nostrorum autem

Gloss:

Edition: expurgasse

Codex 50: emendasse

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-1-12-1

Gloss:

Edition: expurgasse

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-12-3

Gloss:

Edition: comperio

Codex 50: |CONSTRUE MARK DOT WITH RIGHT HALF RING - INSULAR QUOTATION SIGN|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-1-12-2

Gloss:

Codex 50: [. . . . . . . . . . . .]

left margin

Otfrid

Id: gloss-1-12-4

II 1,13 neminem post illos imitatorem eorum extitisse, quippe in neglegentiam

Gloss:

Edition: in neglegentiam

Codex 50: in desidiam

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-1-13-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Praefatio (continued)

II 2,1 cadentibus studiis literarum (1r,12) propter inopiam scriptorum, quamuis audacter,

Gloss:

Edition: inopiam

Codex 50: pigritiam

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-1-1

II 2,2 sed non impudenter, ut puto, conatus sum pro uiribus rem arduam

Text variation:

Edition: impudenter

Codex 50: inpudenter

Id: tv-2-2-1

Reference sign:

Edition: impudenter

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-2-2-1

Gloss:

Edition: impudenter

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA| inreuerenter |vel| inrationabiliter. cum uerecundia et reuerentia

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-2-2-1

Gloss:

Edition: impudenter

Codex 50: [. .]denter

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-2-7

Gloss:

Edition: ut

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

ut → rem (II 2,2) arduam (II 2,2)

Id: gloss-2-2-2

Gloss:

Edition: puto

Codex 50: estimo

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-2-3

Gloss:

Edition: conatus sum

Codex 50: coepi

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-2-4

Gloss:

Edition: rem

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-2-2-5

Gloss:

Edition: arduam

Codex 50: |CONSTRUE MARK - TWO HORIZONTAL DOTS, DISTIGME|

interlinear above

main scribe

syntactical glosses using symbols

Id: gloss-2-2-6

II 2,3 quidem, sed officio professionis non indebitam, supra nominatorum praecepta

Gloss:

Edition: professionis

Codex 50: uoluntatis. |vel| quia grammaticus uocor

interlinear above

Otfrid

synonyms

quia glosses

Id: gloss-2-3-2

II 2,4 uirorum, quae congrua sunt (1r,14) uisa, in Latinum transferre sermonem, collectis

II 2,5 etiam omnibus fere, quaecumque necessaria nostrorum quoque inueniuntur (1r,15)

II 2,6 artium commentariis grammaticorum, quod gratum fore credidi

Gloss:

Edition: commentariis

Codex 50: breuibus scriptis

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-2-6-1

II 2,7 temperamentum, si ex utriusque linguae modera (1r,16) toribus elegantiora in unum

Reference sign:

Edition: moderatoribus

Codex 50: |REFERENCE SIGN CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-2-7-1

Gloss:

Edition: moderatoribus

Codex 50: |REFERENCE SIGN CRYPHIA|mode..am..

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-2-7-1

Gloss:

Edition: elegantiora

Codex 50: pulchriora

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-7-2

II 2,8 coeant corpus meo labore faciente, quia nec uituperandum me esse credo, si

Gloss:

Edition: coeant

Codex 50: conueniant

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-8-1

II 2,9 eos imitor, (1r,17) qui principatum inter scriptores Graios artis grammaticae

II 2,10 possident, cum ueteres nostri in erroribus etiam, ut dic (1r,18) tum est, Graecos

II 2,11 aequiperantes maximam tamen laudem sunt consecuti.

Text variation:

Edition: aequiperantes

Codex 50: equipperantes

Id: tv-2-11-1

Reference sign:

Edition: equipperantes

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-2-11-1

Gloss:

Edition: equipperantes

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME| .s..si

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-2-11-1

Text variation:

Edition: laudem sunt

Codex 50: sunt laudem

Id: tv-2-11-2

II 2,12 exemplum etiam proponere placuit, ne pi (1r,19) geat alios etiam a me uel

II 2,13 ignorantia forte praetermissa uel uitiose dicta (nihil enim ex omni parte

II 2,14 perfectum in huma (1r,20) nis inuentionibus esse posse credo) sua quoque

Text variation:

Edition: inuentionibus esse posse credo) sua

Codex 50: credo esse inuentionibus sua posse

Id: tv-2-14-1

Reference sign:

Edition: sua

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOT VIRGA|

above left

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-2-14-1

Reference sign:

Edition: sua

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOT VIRGA|

above right

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-2-14-2

Gloss:

Edition: sua

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOT VIRGA| sua industria

right margin

Otfrid

syntactical glosses

Id: gloss-2-14-1

II 2,15 industria ad communem literatoriae professionis utilitatem congrua ratio (1r,21) nis

II 2,16 proportione uel addere uel mutare tractantes. namque festinantius quam

Gloss:

Edition: proportione

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME| collatione |vel| comparatione

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-2-16-1

II 2,17 uolui hos edere me libros compule (1r,22) runt, qui alienis laboribus insidiantes

Gloss:

Edition: edere

Codex 50: statuere

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-17-1

II 2,18 furtimque et quasi per latrocinia scripta aliis subripientes unius nominis ad (1r,23)

II 2,19 titulum pertinentis infanda mutatione totius operis in se gloriam transferre

Gloss:

Edition: infanda

Codex 50: inlicita

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-19-1

Explanation:

MS Köln 200 contains the same gloss.

II 2,20 conantur. sed quoniam in tanta operis (1r,24) materia impossibile est aliquid

Text variation:

Edition: impossibile

Codex 50: inpossibile

Id: tv-2-20-1

II 2,21 perfectum breuiter exponi, spatii quoque ueniam peto, quamuis ad

Text variation:

Edition: perfectum breuiter

Codex 50: breuiter perfectum

Id: tv-2-21-1

Gloss:

Edition: spatii

Codex 50: |id est| magnitudinis

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-21-1

II 2,22 Herodiani scriptorum (1r,25) pelagus et ad eius patris Apollonii spatiosa uolumina

Text variation:

Edition: patris

Codex 50: paris

Id: tv-2-22-1

II 2,23 meorum compendiosa sunt existimanda scripta librorum.

II 2,24 huius (1r,26) tamen operis te hortatorem sortitus iudicem quoque facio,

II 2,25 Iuliane consul ac patricie, cui summos dignitatis gra (1r,27) dus summa

Gloss:

Edition: consul ac patricie

Codex 50: ...quo patris

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-2-25-1

Emendation:

Edition: patricie

Codex 50: patricie

Id: emendation-2-25-1

II 2,26 adquisiuit in omni studio ingenii claritudo, non tantum accipiens ab excelsis

II 2,27 gradibus honorum (1r,28) pretii, quantum illis decoris addens tui, cuius mentem

II 2,28 tam Homeri credo quam Virgilii anima constare, quo (1r,29) rum uterque

II 2,29 arcem possederat musicae, te tertium ex utroque compositum esse

Text variation:

Edition: arcem

Codex 50: artem

Id: tv-2-29-1

Reference sign:

Codex 50: artem

Codex 50: |REFERENCE SIGN VIRGA DOT|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-2-29-1

Gloss:

Codex 50: artem

Codex 50: |REFERENCE SIGN VIRGA DOT| |vel| arcem

right margin

second glossator

text variant

Id: gloss-2-29-1

Emendation:

Edition: possederat

Codex 50: poss e 〈i〉 [interlinear above main scribe]derat

Id: emendation-2-29-1

Text variation:

Edition: esse

Codex 50: esse ego

Id: tv-2-29-2

II 2,30 confirmans, quippe non minus (1r,30) Graecorum quam Latinorum in omni doctrinae

II 2,31 genere praefulgentem. tibi ergo hoc opus deuoueo, omnis (1r,31) eloquentiae

Emendation:

Edition: genere

Codex 50: genere gloriae

Id: emendation-2-31-1

Gloss:

Edition: deuoueo

Codex 50: commendo. |vel| promitto

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-2-31-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Praefatio (continued)

II 3,1 praesul, ut quantamcumque mihi deus annuerit suscepti laboris gloriam,

Reference sign:

Edition: quantamcumque

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-3-1-1

Reference sign:

Edition: gloriam

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-3-1-2

Gloss:

Edition: quantamcumque

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON| |vel| quantum gloriae...

right margin

second glossator

text variant

Id: gloss-3-1-1

Gloss:

Edition: gloriam

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON| |vel| quantum gloriae...

right margin

second glossator

text variant

Id: gloss-3-1-2

Gloss:

Edition: gloriam

Codex 50: per diffinitionem

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-3-1-3

Explanation:

Otfrid wrote this gloss AFTER the second glossator had added the reference sign and the marginal gloss concerning 'gloriam'. Sometimes, however (see below), the second glossator clearly wrote after Otfrid. Thus, the two writers added their glosses and worked with this manuscript almost at the same time

II 3,2 te comite quasi sole quodam dilu (1r,32) cidius crescat.

II 3,3 titulos etiam uniuersi operis per singulos supposui libros, quo

II 3,4 facilius, quicquid ex his quaeratur, dis (1r,33) cretis possit locis inueniri.

Emendation:

Edition: inueniri

Codex 50: inuenir e 〈i〉 [interlinear above main scribe]

Id: emendation-3-4-1

II 3,5 primus liber continet de uoce et eius speciebus; de litera: quid sit

Rubrication:

Edition: primus

Codex 50: Primus [red capitalis rustica main scribe]

Id: rubr-3-5-1

II 3,6 litera, de eius generibus (1r,34) et speciebus, de singularum potestate, quae in

II 3,7 quas transeunt per declinationes uel compositiones partium orationis.

II 3,8 secundus (1r,35) de syllaba: quid sit syllaba, quot literis constare potest et

Text variation:

Edition: secundus

Codex 50: omitted

Id: tv-3-8-1

II 3,9 quo ordine et quo sono, de accidentibus singulis syllabis; (1v) (1v,1) de dictione: quid

Emendation:

Edition: accidentibus

Codex 50: acc e 〈i〉 [interlinear above main scribe]dentibus

Id: emendation-3-9-1

II 3,10 sit dictio, quae eius differentia ad syllabam; de oratione: quid sit oratio,

Emendation:

Edition: eius

Codex 50: ei 〈u〉 [interlinear above main scribe]s

Id: emendation-3-10-1

II 3,11 quot eius partes, de earum proprietate; de nomine: (1v,2) quid sit nomen, de

II 3,12 accidentibus ei, quot sunt species propriorum nominum, quot

II 3,13 appellatiuorum, quot adiectiuorum, quot deriuatiuorum; de patro (1v,3) nymicis: quot eorum

Text variation:

Edition: patronymicis

Codex 50: patronomicis

Id: tv-3-13-1

II 3,14 formae, quomodo deriuantur, ex quibus primitiuis; de diuersis

II 3,15 possessiuorum terminationibus et eorum regulis.

II 3,16 tertius de com (1v,4) paratiuis et superlatiuis et eorum diuersis extremitatibus:

Text variation:

Edition: tertius

Codex 50: III

Id: tv-3-16-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-3-16-1

II 3,17 ex quibus positiuis et qua ratione formantur; de diminutiuis: quot eorum

II 3,18 species, ex quibus (1v,5) declinationibus nominum, quomodo formantur.

II 3,19 quartus de denominatiuis et uerbalibus et participialibus et

Text variation:

Edition: quartus

Codex 50: IIII

Id: tv-3-19-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-3-19-1

II 3,20 aduerbialibus: quot eorum species, (1v,6) ex quibus primitiuis, quomodo nascuntur.

II 3,21 quintus de generibus dinoscendis per singulas terminationes; de

Text variation:

Edition: quintus

Codex 50: V

Id: tv-3-21-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-3-21-1

II 3,22 numeris; de figuris et earum compage; de casu. (1v,7)

II 3,23 sextus de nominatiuo casu per singulas extremitates omnium

Text variation:

Edition: sextus

Codex 50: VI

Id: tv-3-23-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-3-23-1

II 3,24 nominum, tam in uocales quam in consonantes desinentium, per ordinem; de

II 3,25 genetiuorum (1v,8) tam ultimis quam paenultimis syllabis.

II 3,26 septimus de ceteris obliquis casibus, tam singularibus quam pluralibus.

Text variation:

Edition: septimus

Codex 50: VII

Id: tv-3-26-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-3-26-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Praefatio (continued)

II 4,1 octauus de uerbo et eius accidentibus. (1v,9)

Text variation:

Edition: octauus

Codex 50: VIII

Id: tv-4-1-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-4-1-1

Text variation:

Edition: eius

Codex 50: de eius

Id: tv-4-1-2

II 4,2 nonus de regulis generalibus omnium coniugationum.

Text variation:

Edition: nonus

Codex 50: VIIII

Id: tv-4-2-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-4-2-1

II 4,3 decimus de praeterito perfecto.

Text variation:

Edition: decimus

Codex 50: X

Id: tv-4-3-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-4-3-1

II 4,4 undecimus de participio.

Text variation:

Edition: undecimus

Codex 50: XI

Id: tv-4-4-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-4-4-1

II 4,5 duodecimus et tertiusdecimus de pronomine. (1v,10)

II 4,6 quartusdecimus de praepositione.

Text variation:

Edition: quartusdecimus

Codex 50: XIIII

Id: tv-4-6-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-4-6-1

II 4,7 quintusdecimus de aduerbio et interiectione.

Text variation:

Edition: quintusdecimus

Codex 50: XV

Id: tv-4-7-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-4-7-1

II 4,8 sextusdecimus de coniunctione.

Text variation:

Edition: sextusdecimus

Codex 50: XVI

Id: tv-4-8-1

Rubrication:

Edition: de

Codex 50: De [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-4-8-1

II 4,9 septimusdecimus et octauusdecimus de constructione siue (1v,11) ordinatione

II 4,10 partium orationis inter se.

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus

II 5,0 INCIPIT ARS PRISCIANI GRAMMATICI CESARIENSIS (red capitalis rustica main scribe) liber primus de uoce

Text variation:

Edition: liber primus

Codex 50: omitted

Id: tv-5-0-2

Rubrication:

Edition: de uoce

Codex 50: DE VOCE [red capitalis rustica main scribe]

Id: rubr-5-0-1

Gloss:

Edition: de uoce

Codex 50: Vox |est|

interlinear one line above

second glossator

glosses summarizing content

Id: gloss-5-0-1

Explanation:

The second glossator wrote 'Vox est' above the lemma, then stopped and re-started writing his gloss below the lemma linking it to line II 5, 2

II 5,1 (1v,12) philosophi definiunt, uocem esse aerem tenuissimum ictum uel suum

Rubrication:

Edition: philosophi

Codex 50: Philosophi [red capitalis rustica main scribe]

Id: rubr-5-1-1

Reference sign:

Edition: philosophi

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED N WITH DOT BELOW|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-5-1-1

Reference sign:

Edition: philosophi

Codex 50: |REFERENCE SIGN BALLOON|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-5-1-4

Gloss:

Edition: philosophi

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED N WITH DOT BELOW| amatores scientiae definio· uniuscuiusque rei proprietas

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-1-1

Explanation:

perhaps 'definio' of the gloss should read 'definitio'

Gloss:

Edition: philosophi

Codex 50: |REFERENCE SIGN BALLOON| leniter insinuat se unum esse e philosophis

left margin

second glossator

commentary glosses

Id: gloss-5-1-8

Gloss:

Edition: definiunt

Codex 50: scribunt· breuiter exponunt.

interlinear above

second glossator

synonyms

Id: gloss-5-1-2

Reference sign:

Edition: uocem

Codex 50: |REFERENCE SIGN OBLIQUE V|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-5-1-2

Gloss:

Edition: uocem

Codex 50: |REFERENCE SIGN OBLIQUE V| lûtnussa

interlinear above

second glossator

translation into Old-High German

Id: gloss-5-1-3

Explanation:

see AHDW s.v. [h]lûtnussa = nominative or accusative singular = 'Klang, Laut'; Schwarz 1977, p. 31. Not only Otfrid, but also the second glossator wrote glosses in the vernacular

Gloss:

Edition: tenuissimum

Codex 50: subtilissimum

interlinear above

second glossator

synonyms

Id: gloss-5-1-4

Gloss:

Edition: ictum

Codex 50: percussum. pulsatum

interlinear above

second glossator

synonyms

Id: gloss-5-1-5

Explanation:

MS Köln 200 f. 2r contains the same gloss.

Reference sign:

Edition: ictum

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME VIRGA BELOW|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-5-1-3

Gloss:

Edition: ictum

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME VIRGA BELOW| sensus |est| talis. siue percuciatur aer nullo audiente seu sonus aliquis aures tangat.

interlinear one line above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-1-6

Gloss:

Edition: suum

Codex 50: |id est| proprium

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-5-1-7

II 5,2 sensibile aurium, id est quod proprie auribus ac (1v,13) cidit. et est prior definitio

Gloss:

Edition: sensibile

Codex 50: sensum

interlinear above

second glossator

synonyms

Id: gloss-5-2-1

Gloss:

Edition: id est quod proprie auribus accidit

Codex 50: Vox |est| proprius sensus aurium. sicut uisus oculorum |et| reliqua

interlinear above

second glossator

glosses summarizing content

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-0-2

Gloss:

Edition: id est quod proprie auribus accidit

Codex 50: |id est| quia accidit auribus uocem audire

interlinear below

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-2-2

Gloss:

Edition: accidit

Codex 50: |id est| ut sentiant ·uocem·

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-2-3

Gloss:

Edition: prior definitio

Codex 50: AVG (Augustinus) substantia uocis |est| aer tenuissimus

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text with siglum auctoris

Id: gloss-5-2-4

Explanation:

I was not able to find this line in any of Augustine's works. It seems to be a fake attribution. similar wordings occur in the prologue of the Ars Laureshamensis (Expositio in Donatum maiorem) and in Sedulius Scottus' In Priscianum CC CM 40C, p. 66 l. 92

II 5,3 a substantia sumpta, altera uero a notione, quam Graeci ἔννοιαν dicunt,

Text variation:

Edition: ἔννοιαν

Codex 50: ENNOIAN

Id: tv-5-3-1

Reference sign:

Edition: a substantia

Codex 50: |REFERENCE SIGN QUADRIGON|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-5-3-1

Gloss:

Edition: a substantia

Codex 50: |REFERENCE SIGN QUADRIGON||id est| ab ictu aeris.

left margin

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-3-1

Gloss:

Edition: a notione

Codex 50: |id est| a cognitione |id est| ab auditu icti aeris.

interlinear above

second glossator

synonyms

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-3-2

II 5,4 hoc est ab accidentibus. (1v,14) accidit enim uoci auditus, quantum in ipsa est.

Reference sign:

Edition: enim

Codex 50: |REFERENCE SIGN LEMMA LEMMA 2|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - lemma

Id: rs-5-4-1

Gloss:

Edition: uoci

Codex 50: |id est| pot|est| uox audiri·

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-4-1

Reference sign:

Edition: quantum

Codex 50: |REFERENCE SIGN ELONGATED M|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-5-4-2

Gloss:

Edition: quantum

Codex 50: |REFERENCE SIGN ELONGATED M||id est| secundum quantitatem uocis. si magna fit aut parua. nam alia VOX plus alia minus sonat.

left margin

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-4-2

Gloss:

Edition: ipsa

Codex 50: uoce

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-4-3

II 5,5 uocis autem differentiae sunt quattuor: articulata, inarticulata, literata, (1v,15)

Reference sign:

Edition: differentiae

Codex 50: |REFERENCE SIGN LEMMA LEMMA 1|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - lemma

Id: rs-5-5-1

II 5,6 illiterata. articulata est, quae coartata, hoc est copulata cum aliquo sensu

Gloss:

Edition: articulata

Codex 50: Intelectualis |id est| quę intellegi potest

interlinear above

second glossator

synonyms

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-6-1

Explanation:

perhaps written by a third glossator?

Gloss:

Edition: copulata

Codex 50: |id est| cum sensu mentis. Idem

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-6-2

Explanation:

perhaps written by a third glossator?

II 5,7 mentis eius, qui loquitur, profertur. inarticulata (1v,16) est contraria, quae a nullo

Rubrication:

Edition: inarticulata

Codex 50: Inarticulata [red capitalis main scribe]

Id: rubr-5-7-1

Gloss:

Edition: inarticulata

Codex 50: In qua nihil intelli〈gi - C. G.〉 potest

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-7-1

Gloss:

Edition: contraria

Codex 50: |scilicet|articulatę

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-7-2

Explanation:

perhaps written by a third glossator?

II 5,8 affectu proficiscitur mentis. literata est, quae scribi potest, illiterata, quae

Gloss:

Edition: affectu

Codex 50: |id est| sensu

interlinear above

second glossator

synonyms

Id: gloss-5-8-1

Explanation:

perhaps written by a third glossator?

II 5,9 scribi non potest. inue (1v,17) niuntur igitur quaedam uoces articulatae, quae

Gloss:

Edition: inueniuntur

Codex 50: Articulata |et| literata

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-9-1

Explanation:

MS St. Gallen 904 p. 3a18 and MS Köln 200 f. 2r contain the same gloss.

II 5,10 possunt scribi et intellegi, ut:

II 5,11 «arma uirumque cano»,

II 5,12 quaedam, quae non possunt scribi, (1v,18) intelleguntur tamen, ut sibili hominum

Gloss:

Edition: quaedam

Codex 50: articulata |et| inliterata

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text with a title

Id: gloss-5-12-1

Explanation:

MS St. Gallen 904 p. 3a18 and MS Köln 200 f. 2r contain the same gloss.

II 5,13 et gemitus: hae enim uoces , quamuis sensum aliquem significent proferentis

Reference sign:

Edition: enim

Codex 50: |REFERENCE SIGN LEMMA LEMMA 2|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - lemma

Id: rs-5-13-1

Gloss:

Edition: sensum

Codex 50: sibilus ad aliquid significandum agitur

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-13-1

Explanation:

perhaps written by a third glossator? MS Köln 200 f. 2r contains the same gloss.

II 5,14 eas, scribi tamen non possunt. (1v,19) aliae autem sunt, quae, quamuis scribantur,

Gloss:

Edition: aliae

Codex 50: inarticulata |et| literata

left margin

second glossator

glosses elucidating the main text with a title

Id: gloss-5-14-1

Explanation:

MS St. Gallen 904 p. 3a21 contains the same gloss.

II 5,15 tamen inarticulatae dicuntur, cum nihil significent, ut coax, cra. Eas enim uoces quanquam (1v,20) Intellegimus de quo sint uolucre profectę, tamen inarticulatae dicuntur, quia uox ut superius Inarticulata est quę a nullo affectu (1v,21) proficiscitur. ( main scribe) aliae

Explanation:

The addition is recorded in the apparatus of Hertz' edition, p. II, 5. MS St. Gallen 904 shares this same reading. MS Köln 200 features the addition in the margin. MS Karlsruhe, BLB, Aug. perg. 132 features the addition on a schedula (f. 3r) along with the comment: "sed in libro romano non habetur". On this see Cinato 2015, pp. 527-529.

Gloss:

Edition: coax

Codex 50: Vox ranum.

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-15-1

Gloss:

Edition: cra

Codex 50: Vox coruorum.

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-15-2

Reference sign:

Codex 50: affectu

Codex 50: |REFERENCE SIGN OBLIQUE V|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-5-15-1

Gloss:

Codex 50: affectu

Codex 50: |REFERENCE SIGN OBLIQUE V| |id est| a sen〈su - C. G.

right margin

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-5-15-3

Gloss:

Edition: aliae

Codex 50: inarticulata |et| inliterata

left margin

second glossator

glosses elucidating the main text with a title

Id: gloss-5-15-4

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 6,1 uero sunt inarticulatae et illiteratae, quae nec scribi possunt nec intellegi,

II 6,2 ut |est| crepitus, mugitus et similia. scire autem debemus, (1v,22) quod has quattuor

Reference sign:

Codex 50: scire

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED OBELUS|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-6-2-1

Gloss:

Edition: scire

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED OBELUS| Explanatio super〈io - C. G.〉ris senten〈tiae - C. G.

right margin

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-2-1

II 6,3 species uocum perficiunt quattuor superiores differentiae generaliter uoci

Gloss:

Edition: species

Codex 50: |id est| specialitates

interlinear above

second glossator

synonyms

Id: gloss-6-3-1

Reference sign:

Edition: differentiae

Codex 50: |REFERENCE SIGN LEMMA LEMMA 1|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - lemma

Id: rs-6-3-1

II 6,4 accidentes, binae per singulas inuicem coeuntes. (1v,23) uox autem dicta est uel

Text variation:

Edition: est uel

Codex 50: |est| |vel|

Id: tv-6-4-1

Emendation:

Edition: accidentes

Codex 50: acc e 〈i〉 [interlinear above main scribe]dentes

Id: emendation-6-4-1

Reference sign:

Edition: accidentes

Codex 50: |REFERENCE SIGN CURSIVE ZETA|

interlinear above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-6-4-1

Gloss:

Edition: accidentes

Codex 50: |REFERENCE SIGN CURSIVE ZETA| Articulata· |et| literata· Vt arma· Articulata· |et| inliterata· Vt sibili hominum· Inarticulata· |et| literata· Vt coax· Inarticulata· et inliterata· Vt crepitus;

interlinear one line above

second glossator

glosses summarizing content

Id: gloss-6-4-1

Explanation:

The second glossator uses both the typically insular sign '7' and the common ligature for 'et'. A similar gloss occurs in MS Köln 200, f. 2r, in the superior margin.

Gloss:

Edition: binae

Codex 50: differentię

interlinear above

Otfrid

suppletive glosses

Id: gloss-6-4-2

Gloss:

Edition: singulas

Codex 50: . Inferiores species uocum.

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-4-3

Rubrication:

Edition: uox

Codex 50: Vox [red capitalis rustica main scribe]

Id: rubr-6-4-1

II 6,5 a uocando, ut dux a ducendo, uel ἀπὸ τοῦ βοῶ , ut quibusdam placet.

Gloss:

Edition: uocando

Codex 50: |id est| a sonando quia Vox sonus dicitur.

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-5-1

Emendation:

Edition: ἀπὸ τοῦ βοῶ

Codex 50: AΠOT 〈o〉 [inline secondary scribe]YB 〈O〉 [above main scribe]Ɯ

Id: emendation-6-5-1

Gloss:

Edition: ἀπὸ τοῦ βοῶ

Codex 50: |id est| ab hoc sono

interlinear above

second glossator

Greek glosses

Id: gloss-6-5-2

Gloss:

Edition: ἀπὸ τοῦ βοῶ

Codex 50: APOTOY |id est| ab· BOƜ |id est| sono·et a boo·boatus·dicitur

left margin

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-6-5-3

II 6,6 de litera

Rubrication:

Edition: de litera

Codex 50: DE LITERA [red capitalis rustica main scribe]

Id: rubr-6-6-1

II 6,7 litera est pars mini (1v,24) ma uocis compositae, hoc est uox ( main scribe) quae constat

Rubrication:

Edition: litera

Codex 50: Littera [red capitalis main scribe]

Id: rubr-6-7-1

Reference sign:

Edition: litera

Codex 50: |REFERENCE SIGN LEMMA LEMMA 3|

above

second glossator

Reference sign: lemma - lemma

Id: rs-6-7-1

Gloss:

Edition: litera

Codex 50: Non dicit litera aliarum rerum minimam esse partem nisi tantum litera ... uocis.

interlinear above and right margin

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-7-1

Gloss:

Edition: uocis compositae

Codex 50: |id est| syllabę |et| dictionis

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-7-2

Reference sign:

Edition: compositae

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-6-7-2

Gloss:

Edition: compositae

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME| |id est| litteris comprehensę

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-7-3

II 6,8 compositione literarum, minima autem, quantum ad totam comprehensionem

Gloss:

Edition: compositione literarum

Codex 50: Vt sunt syllabae et dictiones

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-8-1

Gloss:

Edition: minima

Codex 50: |scilicet| est

interlinear above

second glossator

suppletive glosses

Id: gloss-6-8-2

Gloss:

Edition: minima

Codex 50: Duobus modis minima pars dicitur· |vel| quia totius sy〈llabae - C. G.〉 uel dict〈ionis - C. G.〉 minima p〈ars - C. G.〉 est uel quia [. . . . .] |vel| dictio diu〈idi - C. G.〉 potest lite〈ra - C. G.〉 autem diuid〈i non - C. G.〉 potest·

interlinear above and right margin

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-8-6

Reference sign:

Edition: quantum

Codex 50: |REFERENCE SIGN LEMMA LEMMA 3|

above

second glossator

Reference sign: lemma - lemma

Id: rs-6-8-1

Gloss:

Edition: quantum

Codex 50: |scilicet| pertinet·

interlinear above

second glossator

suppletive glosses

Id: gloss-6-8-4

Reference sign:

Edition: ad totam

Codex 50: |REFERENCE SIGN CROSS|

above

second glossator

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-6-8-2

Gloss:

Edition: ad totam

Codex 50: |REFERENCE SIGN CROSS| quasi dicat· Ego discerno ut omnes litterae· longe quoque uocales ad hanc comprehensionem pertineant.

upper margin

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-8-5

II 6,9 uocis (1v,25) literatae (ad hanc enim etiam productae uocales breuissimae

Gloss:

Edition: literatae

Codex 50: cum literis compositae·

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-9-1

Reference sign:

Edition: uocales

Codex 50: |REFERENCE SIGN OCULUS|

above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-6-9-1

Gloss:

Edition: uocales

Codex 50: |REFERENCE SIGN OCULUS|quia quando per se stant partem faciunt siue quia per se nominantur quod aliae litterę non faciunt

left margin

Otfrid

quia glosses

Id: gloss-6-9-2

II 6,10 partes inueniuntur) uel quod omnium est breuissimum eorum, (1v,26) quae diuidi

II 6,11 possunt, id quod diuidi non potest. possumus et sic definire: litera |est| uox,

II 6,12 quae scribi potest indiuidua.

II 6,13 dicitur autem lit (1v,27) era uel quasi legitera, quod legendi iter praebeat,

Reference sign:

Edition: litera

Codex 50: |REFERENCE SIGN S|

above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-6-13-1

Gloss:

Edition: litera

Codex 50: |REFERENCE SIGN S| a l e \i/tera· a lego et itere |vel| lituris \dilenne - Otfrid/ liniuntur enim cum cera tabulę. fricando enim deletur tabula

left margin

Otfrid

etymological glosses

glosses elucidating the main text

translation into Old-High German

Id: gloss-6-13-1

Explanation:

for the OHG word dilenne see Rudolf Schützeichel, Althochdeutsches Wörterbuch. Siebente durchgesehene und verbesserte Auflage Berlin/Boston 2012, p. 312, s.v. ardīlēn = to delete. Dilenne is an infinitive in the dative case translating the instrumental ablative lituris of the gloss. We have here a gloss of a gloss. I am very thankful to Prof. Wolfgang Haubrichs for his expertise and precious help.

II 6,14 uel a lituris, ut quibusdam placet, quod plerumque in ceratis tabulis

Gloss:

Edition: a lituris

Codex 50: |id est| a deletionibus

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-6-14-1

Text variation:

Edition: in

Codex 50: antiqui in

Id: tv-6-14-1

II 6,15 antiqui scri (1v,28) bere solebant litteris ( main scribe) . literas autem etiam elementorum uocabulo

Text variation:

Edition: antiqui

Codex 50: omitted

Id: tv-6-15-2

II 6,16 nuncupauerunt ad similitudinem mundi elementorum: sicut enim illa coeun (1v,29) tia omne

Gloss:

Edition: elementorum

Codex 50: .elementum dicitur uniuersitatis materia.

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-16-1

II 6,17 perficiunt corpus, sic etiam haec coniuncta literalem uocem quasi corpus

II 6,18 aliquod componunt uel magis uere cor (1v,30) pus. nam si aer corpus |est| et uox,

Gloss:

Edition: uere

Codex 50: aduerbium

interlinear above

Otfrid

grammatical glosses on the adverb

Id: gloss-6-18-1

Emendation:

Edition: si

Codex 50: qua si

Id: emendation-6-18-1

Gloss:

Edition: aer corpus

Codex 50: aer corpus est· ita et uox quae ex lingua et aere constat

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-18-2

II 6,19 quae ex aere icto constat, corpus esse ostenditur, quippe cum et tangit

II 6,20 aurem et tripertito (1v,31) diuiditur, quod |est| suum corporis, hoc |est| in ( main scribe)

II 6,21 altitudinem, latitudinem, longitudinem, unde ex omni quoque parte pot |est| audiri.

Text variation:

Edition: ex omni quoque parte

Codex 50: quoque ex omni parte

Id: tv-6-21-1

Gloss:

Edition: altitudinem

Codex 50: supra se

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-21-1

Gloss:

Edition: latitudinem

Codex 50: ex utrisque partibus

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-21-2

Gloss:

Edition: longitudinem

Codex 50: ante se

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-21-3

Annotation sign:

Edition: altitudinem, latitudinem, longitudinem

Codex 50: |ATTENTION SIGN NOTA|

left margin

Otfrid

attention sign nota

Id: as-6-21-1

II 6,22 praeterea (1v,32) tamen singulae syllabae altitudinem quidem habent in tenore,

Rubrication:

Edition: praeterea

Codex 50: Praeterea [red capitalis main scribe]

Id: rubr-6-22-1

II 6,23 crassitudinem uero uel latitudinem in spiritu, longitudinem in tempore. (1v,33)

Annotation sign:

Edition: longitudinem in tempore

Codex 50: |EXCERPTION SIGN POSITURA|

right margin

Otfrid

excerption sign positura

Id: as-6-23-1

II 6,24 litera igitur |est| nota elementi et uelut imago quaedam uocis literatae,

II 6,25 quae cognoscitur ex qualitate et quantitate figurae linearum. (1v,34) hoc ergo

Rubrication:

Edition: hoc

Codex 50: Hoc [red capitalis main scribe]

Id: rubr-6-25-1

II 6,26 interest inter elementa et literas, quod elementa proprie dicuntur ipsae

Gloss:

Edition: inter elementa et literas

Codex 50: Litterę caracteres· Elementa pronuntiationes

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-6-26-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 7,1 pronuntiationes, notae autem earum literae. (1v,35) abusiue tamen et elementa pro

Reference sign:

Edition: abusiue

Codex 50: |REFERENCE SIGN WAVED OBELUS WITH UNDERDOT|

above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-7-1-1

Gloss:

Edition: abusiue

Codex 50: |REFERENCE SIGN WAVED OBELUS WITH UNDERDOT|non naturaliter sed in usu asumptum

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-7-1-1

II 7,2 literis et literae pro elementis uocantur. cum enim dicimus non posse

II 7,3 constare in eadem syllaba r (1v,36) ante p, non de literis dicimus, sed de

II 7,4 pronuntiatione earum: nam quantum ad scripturam possunt coniungi, non tamen

II 7,5 etiam enuntiari, (1v,37) nisi postposita r.

II 7,6 sunt igitur figurae literarum quibus nos utimur uiginti tres, ipsae

Rubrication:

Edition: sunt

Codex 50: Sunt [red capitalis main scribe]

Id: rubr-7-6-1

Text variation:

Edition: igitur

Codex 50: etiam

Id: tv-7-6-1

Text variation:

Edition: uiginti tres

Codex 50: XXIII

Id: tv-7-6-2

II 7,7 uero pronuntiationes earum multo ampliores, quip (1v,38) pe cum singulae uocales

II 7,8 denos inueniantur sonos habentes uel plures, ut puta a litera breuis

Gloss:

Edition: habentes

Codex 50: |vel| habere

interlinear above

Otfrid

text variant

Id: gloss-7-8-1

Gloss:

Edition: utputa

Codex 50: utputa· sicuti

left margin

Otfrid

synonyms

Id: gloss-7-8-2

II 7,9 quattuor habet soni diffe (1v,39) rentias, (2r) (2r,1) cum habet aspirationem et acuitur uel

II 7,10 grauatur, et rursus cum sine aspiratione acuitur |vel| grauatur, ut hábeo

II 7,11 hàbemus, ábeo àbimus. (2r,2) longa uero eadem sex modis sonat: cum habet

Rubrication:

Edition: longa

Codex 50: Longa [red capitalis main scribe]

Id: rubr-2-0-1

II 7,12 aspirationem et acuitur |vel| grauatur uel circumflectitur et rursus cum sine

II 7,13 aspiratione (2r,3) acuitur uel grauatur uel circumflectitur, ut hámis hàmorum

Text variation:

Edition: hàmorum

Codex 50: hàmôrum

inline

main scribe

Id: tv-7-13-1

II 7,14 hâmus, árae àrarum âra. similiter aliae uocales possunt pro (2r,4) ferri.

Gloss:

Edition: hâmus, árae àrarum âra

Codex 50: hamus· aculeus· Arę· stabulum porcorum Ara |id est| altare

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-7-14-1

Text variation:

Edition: àrarum

Codex 50: àrârum

inline

main scribe

Id: tv-7-13-2

Text variation:

Edition: âra.

Codex 50: âra et

inline

main scribe

Id: tv-7-13-3

II 7,15 praeterea tamen i et u uocales, quando mediae sunt, alternos inter

Rubrication:

Edition: praeterea

Codex 50: Preterea [red capitalis main scribe]

Id: rubr-2-0-2

II 7,16 se sonos uidentur confundere, teste Donato, ut uir, (2r,5) optumus, quis.

Emendation:

Edition: optumus

Codex 50: opt i 〈u〉 [interlinear above main scribe]mus

Id: emendation-7-16-1

II 7,17 et i quidem, quando post u consonantem loco digamma functam Aeolici

II 7,18 ponitur breuis, sequente d |vel| m (2r,6) uel r uel t uel x, sonum y Graecae

II 7,19 uidetur habere, ut uideo, uim, uirtus, uitium, uix, u autem,

Rubrication:

Edition: u autem

Codex 50: U autem [red capitalis main scribe]

Id: rubr-2-0-3

II 7,20 quamuis contractum, eun (2r,7) dem tamen [hoc est y] sonum habet, inter q et e uel

Reference sign:

Edition: contractum

Codex 50: |REFERENCE SIGN Y|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-7-20-1

Gloss:

Edition: contractum

Codex 50: |REFERENCE SIGN Y| |id est|breuem· non plenum succinctum

right margin

Otfrid

synonyms

Id: gloss-7-20-1

Emendation:

Edition: inter

Codex 50: cum inter

Id: emendation-7-20-1

II 7,21 i uel ae diphthongum positum, ut que, quis, quae, nec non inter

Text variation:

Edition: diphthongum

Codex 50: diptongon

Id: tv-7-21-1

II 7,22 g et eas (2r,8) dem uocales, cum in una syllaba sic inuenitur, ut pingue,

II 7,23 sanguis, linguae.

II 7,24 in consonantibus etiam sunt differentiae plures, trans (2r,9) euntium in alias

Rubrication:

Edition: in consonantibus

Codex 50: In consonantibus [red capitalis main scribe]

Id: rubr-7-24-1

Text variation:

Edition: sunt differentiae plures

Codex 50: differentiae plures sunt

Id: tv-7-24-1

II 7,25 et non transeuntium, quippe diuersae sunt potestatis.

II 7,26 accidit igitur literae nomen, figura, potestas:

Rubrication:

Edition: accidit

Codex 50: Accidit [red capitalis main scribe]

Id: rubr-7-26-1

Gloss:

Edition: accidit

Codex 50: de accidentibus litteris

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-7-26-1

II 7,27 nomen, (2r,10) uelut a, b. et sunt indeclinabilia tam apud Graecos

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 8,1 elementorum nomina quam apud Latinos, siue quod a barbaris inuen (2r,11) ta dicuntur,

Annotation sign:

Edition: dicuntur

Codex 50: |OMISSION SIGN CAPITAL DELTA|

interlinear above

second glossator

omission sign delta

Id: as-8-1-1

Emendation:

Edition: dicuntur

Codex 50: 〈 |OMISSION SIGN CAPITAL DELTA| quod esse ostendit uarro in secundo libro de antiquitate litterarum docens lingua caldeorum singularum nomina litterarum ad earum formas esse facta et ex hoc certum fieri, eos esse primos auctores litterarum〉 [upper margin of the page second glossator]

Id: emendation-8-1-1

Explanation:

the scribe of the main text - i.e. Otfrid as for this segment - omitted to copy a part of Priscian's text corresponding to the lines II 8,2 to 8,4a of Hertz' edition. The second glossator emended this error and added the missing text into the upper margin of the page

II 8,2 quod esse ostendit Varro in II de antiquitate literarum, docens

Text variation:

Codex 50: omitted

Id: tv-8-2-1

II 8,3 lingua Chaldaeorum singularum nomina literarum ad earum formas esse facta

Text variation:

Codex 50: omitted

Id: tv-8-3-1

II 8,4 et ex hoc certum fieri, eos esse primos auctores literarum, siue quod

Text variation:

Codex 50: siue quod

Id: tv-8-4-1

II 8,5 simplicia haec et stabilia esse debent quasi fundamentum omnis doctrinae

II 8,6 immobile, siue quod nec aliter (2r,12) apud Latinos poterant esse, cum a suis

II 8,7 uocibus uocales nominentur, semiuocales uero in se desinant, mutae a se

Gloss:

Edition: uocales

Codex 50: uocales dicuntur quia per se faciunt suam uocem aliisque praestant ut sonant

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-8-7-1

II 8,8 incipientes uo (2r,13) cali terminentur, quas si flectas, significatio quoque nominum

II 8,9 una euanescit.

Reference sign:

Edition: una

Codex 50: |REFERENCE SIGN CONVERGING STROKES WITH DICOLON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-8-9-1

Gloss:

Edition: una

Codex 50: 〈qu - C. G.〉emadmodum si di〈citur - C. G.〉 hoc·a· haec ·e·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-8-9-1

II 8,10 uocales igitur, ut dictum est, per se prolatae no (2r,14) men suum ostendunt,

Rubrication:

Edition: uocales

Codex 50: Vocales [red capitalis main scribe]

Id: rubr-8-10-1

II 8,11 semiuocales uero ab e incipientes et in se terminantes, absque x, quae sola ( main scribe) ab

Rubrication:

Edition: semiuocales

Codex 50: Semiuocales [red capitalis main scribe]

Id: rubr-8-11-1

II 8,12 i incipit per anastrophen (2r,15) Graeci nominis ξῖ , quia necesse fuit, cum sit

Text variation:

Edition: anastrophen

Codex 50: apostrophen

Id: tv-8-12-1

Reference sign:

Codex 50: apostrophen

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-8-12-1

Gloss:

Codex 50: apostrophen

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME| id est per conuersionem.

right margin

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-8-12-1

Text variation:

Edition: ξῖ

Codex 50: ξ csi

Id: tv-8-12-2

II 8,13 semiuocalis, a uocali incipere et in se terminare, quae nouissime a Latinis (2r,16)

Gloss:

Edition: Latinis

Codex 50: Non habentes latini ·x· literam acceperunt figuram ·chi· x· grece consonantis et nomen ξ per imitationem ultime uocalis ·ix· dicentes et posuerunt inter suas literas· pro c· et ·s· siue ·g· et ·s·

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-8-13-1

II 8,14 assumpta post omnes ponitur literas, quibus Latinae dictiones egent (quod

II 8,15 autem ab i incipit eius nomen, ostendit etiam Ser (2r,17) uius in commento

II 8,16 quod scribit in Donatum his uerbis: semiuocales sunt septem,

Text variation:

Edition: scribit

Codex 50: scripsit

Id: tv-8-16-1

Text variation:

Edition: septem

Codex 50: ·VII·

Id: tv-8-16-2

II 8,17 quae ita proferuntur, ut inchoent ab e litera (2r,18) et desinant in

II 8,18 naturalem sonum, ut ef, el, em, en, er, es, ix. sed ix ab i

Text variation:

Edition: sed ix

Codex 50: sed x

Id: tv-8-18-1

II 8,19 inchoat. id etiam Eutropius confirmat dicens: (2r,19) una duplex ix, quae

Text variation:

Edition: ix

Codex 50: ·X·

Id: tv-8-19-1

II 8,20 ideo ab i incipit, quia apud Graecos in eandem desinit), mutae

Rubrication:

Edition: mutae

Codex 50: Mutae [red capitalis main scribe]

Id: rubr-8-20-1

II 8,21 autem a se incipientes et in e uocalem (2r,20) desinentes, exceptis q et k,

II 8,22 quarum altera in u, altera in a finitur, sua conficiunt nomina. h enim

II 8,23 aspirationis ma (2r,21) gis est nota.

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 9,1 Figurae accidunt quas uidemus in singulis literis.

Rubrication:

Edition: Figurae

Codex 50: Figurę [red capitalis main scribe]

Id: rubr-9-1-1

II 9,2 Potestas autem ipsa pronuntiatio, propter quam et figurae (2r,22) et nomina

Rubrication:

Edition: Potestas

Codex 50: Potestas [red capitalis main scribe]

Id: rubr-9-2-1

Gloss:

Edition: Potestas

Codex 50: de potestate litterarum

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-9-2-1

Explanation:

MS Köln 200, f. 3r contains the same title.

Gloss:

Codex 50: propter quam et figurae

Codex 50: nam quis curaret figuras

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-9-2-2

Reference sign:

Codex 50: nomina

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-9-2-1

Gloss:

Edition: nomina

Codex 50: [. . . . .]a· b· scilicet[. . . . .]alis[.]ns tuorum/vox [. . . .]uissent pronun [. . .]ri·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-9-2-3

II 9,3 facta sunt. quidam addunt etiam ordinem, sed pars est potestatis

II 9,4 literarum.

II 9,5 ex his uocales dicuntur, quae per se (2r,23) uoces perficiunt uel sine quibus

II 9,6 uox literalis proferri non potest, unde et nomen hoc praecipue sibi

II 9,7 defendunt; ceterae enim, quae (2r,24) cum his proferuntur, consonantes appellantur.

Reference sign:

Codex 50: defendunt

Codex 50: |REFERENCE SIGN S|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-9-7-1

Gloss:

Codex 50: defendunt

Codex 50: |REFERENCE SIGN S| adsciscunt

right margin

Otfrid

synonyms

Id: gloss-9-7-1

II 9,8 sunt igitur uocales numero quinque: a e i o u. utimur autem ( main scribe) etiam y

Rubrication:

Edition: sunt

Codex 50: Sunt [red capitalis main scribe]

Id: rubr-9-8-1

Text variation:

Edition: quinque

Codex 50: ·V·

Id: tv-9-8-2

II 9,9 Graecorum cau (2r,25) sa nominum.

II 9,10 consonantium autem aliae sunt semiuocales, aliae mutae:

Text variation:

Edition: sunt

Codex 50: omitted

Id: tv-9-10-1

II 9,11 semiuocales sunt, ut plerisque Latinorum placuit, (2r,26) septem: f l m n r

Text variation:

Edition: septem

Codex 50: ·VII·

Id: tv-9-11-1

Annotation sign:

Edition: f

Codex 50: |EXCERPTION SIGN INVERTED PARAGRAPHUS|

interlinear below



excerption sign inverted paragraphus

Id: as-9-11-1

II 9,12 s x; sed f multis modis ostenditur muta magis, de qua post docebimus.

Annotation sign:

Edition: docebimus

Codex 50: |EXCERPTION SIGN POSITURA|

interlinear above



excerption sign positura

Id: as-9-12-1

II 9,13 z quoque utimur in Graecis dic (2r,27) tionibus. hae ergo [hoc est semiuocales]

II 9,14 quantum uincuntur a uocalibus, tantum superant mutas. ideo apud

II 9,15 Graecos quidem (2r,28) omnes dictiones uel in uocales uel in semiuocales, quae

II 9,16 secundam habent euphoniam, desinunt, quam nos sonoritatem possu (2r,29) mus dicere,

Reference sign:

Codex 50: secundam

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-9-16-1

Gloss:

Codex 50: secundam

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON| |id est| proximam sonoritatem

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-9-16-1

II 9,17 apud Latinos autem ex maxima parte, non tamen omnes, inueniuntur

II 9,18 enim quaedam etiam in mutas desinentes. semi (2r,30) uocales autem sunt

Rubrication:

Edition: semiuocales

Codex 50: Semiuocales [red capitalis main scribe]

Id: rubr-9-18-1

II 9,19 appellatae, quae plenam uocem non habent, ut semideos et semiuiros

Reference sign:

Codex 50: semideos

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-9-19-1

Gloss:

Codex 50: semideos

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED TRIGON| ut herculis· et liber pater et priapus et ceteri nonnulli

right margin

Otfrid

acquaintance with classics

Id: gloss-9-19-1

Gloss:

Codex 50: semiuiros

Codex 50: ut eunuchi

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-9-19-2

II 9,20 appellamus, non qui dimidiam partem (2r,31) habent deorum |vel| uirorum, sed qui

II 9,21 pleni dii uel uiri non sunt.

II 9,22 reliquae sunt mutae, ut quibusdam uidetur, numero nouem: (2r,32) b c d g

Text variation:

Edition: nouem

Codex 50: ·VIIII

Id: tv-9-22-1

II 9,23 h k p q t. et sunt qui non bene hoc nomen putant eas accepisse, cum

Text variation:

Edition: eas

Codex 50: eos

Id: tv-9-23-1

II 9,24 hae quoque pars sint uocis. qui nesciunt, quod ad (2r,33) comparationem bene

II 9,25 sonantium ita sint nominatae, uelut informis dicitur mulier, non quae

Emendation:

Edition: uelut

Codex 50: uel i 〈u〉 [interlinear above main scribe]t

Id: emendation-9-25-1

II 9,26 caret forma, sed |quae| male est (2r,34) formata, et frigidum dicimus eum, qui

II 9,27 non penitus expers est caloris, sed qui minimo hoc utitur: sic igitur etiam

Gloss:

Edition: hoc utitur

Codex 50: |vel| coquitur

interlinear above

Otfrid

text variant

Id: gloss-9-27-1

Explanation:

"uel cocitur" is recorded in the apparatus criticus of Hertz' edition: it is included in the primary text in the MSS G and L.

II 9,28 mutas, non (2r,35) quae omnino uoce carent, sed quae exiguam partem uocis

II 9,29 habent.

II 9,30 uocales apud Latinos omnes sunt ancipites uel liquidae, (2r,36) hoc est quae

Gloss:

Edition: liquidae

Codex 50: tωatu·

interlinear above

Otfrid

incomprehensible glosses

Id: gloss-9-30-1

Explanation:

It seems that Otfrid tried to write something using Greek letters. The meaning of this word is not clear to me

II 9,31 facile modo produci modo corripi possunt, sicut etiam apud antiquissimos

II 9,32 erant Graecorum ante inuentio (2r,37) nem η et ω , quibus inuentis ε et ο , quae

Text variation:

Edition: η et ω

Codex 50: H et W

Id: tv-9-32-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 10,1 ante ancipites erant, remanserunt perpetuo breues, cum earum

Text variation:

Edition: perpetuo

Codex 50: perpetuę

Id: tv-10-1-1

Reference sign:

Edition: ancipites

Codex 50: |REFERENCE SIGN HALF RING WITH INNER DOT|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-10-1-1

Gloss:

Edition: ancipites

Codex 50: |REFERENCE SIGN HALF RING WITH INNER DOT| dubie |vel| duplices Anceps· et ancipes· ancip[. .] siue anticipis antiqui proferebant· Anceps· ex utraque parte capiens

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-10-1-1

II 10,2 productarum loca (2r,38) possessa sint a supra dictis uocalibus semper longis.

Text variation:

Edition: sint

Codex 50: sunt

Id: tv-10-2-1

II 10,3 sunt etiam in consonantibus longae, ut puta duplices x et z: sicut

Rubrication:

Edition: sunt

Codex 50: Sunt [red capitalis main scribe]

Id: rubr-10-3-1

II 10,4 enim (2v) (2v,1) longae uocales, sic hae quoque longam faciunt syllabam. sunt

Rubrication:

Edition: sunt

Codex 50: Sunt [red capitalis main scribe]

Id: rubr-10-4-1

Gloss:

Edition: sunt

Codex 50: De liquidis

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-10-4-1

II 10,5 similiter ancipites uel liquidae, ut l r, quae modo longam modo breuem (2v,2) post

Gloss:

Edition: ancipites uel liquidae

Codex 50: |id est| modo correptę modo productę

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-10-5-1

II 10,6 mutas positae in eadem syllaba faciunt syllabam. his quidam addunt non

II 10,7 irrationabiliter m et n, quia ipsae quoque commu (2v,3) nes faciunt syllabas post

II 10,8 mutas positae, quod diuersorum confirmatur auctoritate tam Graecorum

II 10,9 quam Latinorum. Ouidius in X me (2v,4) tamorphoseon:

Reference sign:

Edition: metamorphoseon

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-10-9-1

Gloss:

Edition: metamorphoseon

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|libri translationum de rerum naturis |vel| libri transformationum

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-10-9-1

II 10,10 «piscosamque Cnidon grauidamque Amathunta metallis».

Gloss:

Edition: Cnidon

Codex 50: nomen insule |vel| fluminis

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-10-10-1

Gloss:

Edition: Amathunta

Codex 50: nomen insule |vel| fluminis

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-10-10-2

II 10,11 Euripides in Phoenissis:

II 10,12 « † ἰσότητ᾽ ἔταξεν κᾀριθμὸν διώρισε (2v,5) ν ».

Text variation:

Codex 50: CONTaTeTaZen KaTaPIeMON δiωpiceN

Id: tv-10-12-1

II 10,13 idem in eisdem:

Text variation:

Edition: eisdem

Codex 50: eosdem ait

Id: tv-10-13-1

II 10,14 « ἀπωλόμεσθα, δύο κακὼ σπεύδεις, τέκνον ».

Text variation:

Codex 50: \AΠ/ꞶΔo N \M/eCea δYꞶ kakꞶCCITeS δeIS TekNON·

above

main scribe

interlinear above

main scribe

Id: tv-10-14-1

Gloss:

Edition: ἀπωλόμεσθα, δύο

Codex 50: AΠꞶΔoMeCEa |id est| ferimus ΔYꞶ |id est| duo.

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-10-14-1

II 10,15 inuenitur tamen m etiam ante n positum, nec producens ante se uocalem

II 10,16 (2v,6) more mutarum.

II 10,17 Καλλίμαχος ·

Text variation:

Codex 50: Challimachus

Id: tv-10-17-1

II 10,18 « τὼς μὲν ὁ Μνησάρχειος ἔφη ξένος, ὧδε συναινῶ ».

Text variation:

Codex 50: TꞶC MeNOMNNCaPXIOCeΦHξeNOC ꞶδeCYNaINꞶ

Id: tv-10-18-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 11,1 apud antiquissimos Graecorum non plus sedecim (2v,7) erant literae, quibus

Rubrication:

Edition: apud

Codex 50: Apud [red capitalis main scribe]

Id: rubr-11-1-1

Gloss:

Edition: apud antiquissimos

Codex 50: De numero literarum apud ueteres

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-11-1-1

Text variation:

Edition: sedecim

Codex 50: XVI

Id: tv-11-1-1

II 11,2 ab illis acceptis Latini antiquitatem seruauerunt perpetuam. nam si

Reference sign:

Edition: perpetuam

Codex 50: |REFERENCE SIGN HALF RING DOT STROKE|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-11-2-1

Gloss:

Edition: perpetuam

Codex 50: |REFERENCE SIGN HALF RING DOT STROKE|sic seruauerunt ut esset perpetuam |vel| etiam |quae| man[. . . . . .] perpetua

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-11-2-1

II 11,3 uerissime uelimus inspicere eas [hoc (2v,8) est sedecim], non plus duas additas in

Text variation:

Edition: sedecim

Codex 50: XVI

Id: tv-11-3-1

Gloss:

Edition: additas

Codex 50: |id est| f. et X·

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-11-3-1

II 11,4 Latino inueniemus sermone:

II 11,5 Ϝ Aeolicum digamma, quod apud antiquissimos Latinorum ean (2v,9) dem uim

Rubrication:

Edition: Ϝ

Codex 50: Ϝ [red capitalis main scribe]

Id: rubr-11-5-1

Reference sign:

Edition: eandem

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-11-5-1

Gloss:

Edition: eandem

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON||id est| quam apud nos·u· ante u [. .]tinetur ut seruus |REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA|dici[. .]uau·

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-11-5-1

compare Priscian's text on II 15, 3

II 11,6 quam apud Aeolis habuit. eum autem prope sonum, quem nunc habet,

Text variation:

Edition: Aeolis

Codex 50: ęoles

Id: tv-11-6-1

Gloss:

Edition: habuit

Codex 50: Φ

interlinear above

second glossator

glosses elucidating the main text

Id: gloss-11-6-1

Reference sign:

Edition: nunc habet

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

main scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-11-6-1

Gloss:

Edition: nunc habet

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|subaudis·f·

left margin

secondary scribe

glosses elucidating the main text

Id: gloss-11-6-2

II 11,7 significabat p cum aspiratione, sicut etiam apud (2v,10) ueteres Graecos pro φ π

II 11,8 et Ͱ , unde nunc quoque in Graecis nominibus antiquam scripturam

II 11,9 seruamus pro φ p et h ponentes, ut Or (2v,11) pheus, Phaethon. postea uero in

Gloss:

Edition: Orpheus

Codex 50: orpheus quidam theologus qui inuestigauit de diuinitate deorum

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-11-9-1

Explanation:

A similar gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 7v

Gloss:

Edition: Phaetho

Codex 50: filius solis

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-11-9-2

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 7v

II 11,10 Latinis uerbis placuit pro p et h f scribi, ut fama, filius, facio,

II 11,11 loco autem digamma u pro con (2v,12) sonante, quod cognatione soni uidebatur

II 11,12 affinis esse digamma ea litera. quare cum f loco mutae ponatur [id est p

Text variation:

Edition: ponatur

Codex 50: pon i a

interlinear below

main scribetur

Id: tv-11-12-1

Gloss:

Edition: affinis

Codex 50: propinqua

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-11-12-1

Explanation:

The same gloss recurs in MS Köln 200, f. 3v

II 11,13 et h siue φ ], (2v,13) miror hanc inter semiuocales posuisse artium scriptores:

II 11,14 nihil enim aliud habet haec litera semiuocalis nisi nominis prolationem, (2v,14) quae

II 11,15 a uocali incipit. sed hoc potestatem mutare literae non debuit: si enim

II 11,16 esset semiuocalis, necessario terminalis nominum inueniretur, (2v,15) quod minime

II 11,17 reperies, nec ante l uel r in eadem syllaba poni posset, qui locus

II 11,18 mutarum |est| dum taxat, nec communem ante easdem (2v,16) posita faceret syllabam.

II 11,19 postremo Graeci, quibus in omnia doctrinae auctoribus utimur, φ , cuius

Emendation:

Edition: in omnia doctrinae

Codex 50: in omnia doctrinae

Id: emendation-11-19-1

Gloss:

Edition: omnia

Codex 50: |id est|per omnia

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-11-19-1

Reference sign:

Edition: in omnia

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA|

interlinear above

secondary scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-11-19-1

Gloss:

Edition: in omnia

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA||vel| in omni doctrina

left margin

secondary scribe

text variant

Id: gloss-11-19-2

II 11,20 locum apud nos f obtinet, quod osten (2v,17) ditur in his maxime dictionibus, quas

II 11,21 a Graecis sumpsimus, hoc |est| fama, fuga, fur, mutam esse

II 11,22 confirmant. sciendum tamen, quod hic quoque (2v,18) error a quibusdam antiquis

II 11,23 Graecorum grammaticis inuasit Latinos, qui φ et θ et χ semiuocales putabant,

Gloss:

Edition: inuasit

Codex 50: adprehendit

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-11-23-1

II 11,24 nulla alia causa, nisi quod spiritus in eis a (2v,19) bundet, inducti. quod si esset

Gloss:

Edition: inducti

Codex 50: decepti

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-11-24-1

Explanation:

A similar gloss recurs in MS Köln 200, f. 3v. The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 8r

II 11,25 uerum, debuit c quoque |vel| t addita aspiratione semiuocalis esse, quod

Text variation:

Edition: semiuocalis

Codex 50: semiuocal e \i/s

interlinear above

main scribe

Id: tv-11-25-1

II 11,26 omni caret ratione: spiritus enim potestatem lit (2v,20) erae non mutat, unde nec

II 11,27 uocales addita aspiratione aliae fiunt et aliae ea dempta. hoc tamen scire

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 12,1 debemus, quod non fixis labris (2v,21) est pronuntianda f, quomodo ph, atque

Text variation:

Edition: ph

Codex 50: p et H

Id: tv-12-1-1

Gloss:

Edition: fixis labri

Codex 50: non inuicem sed dentibus

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-12-1-1

II 12,2 hoc solum inter|est| .

II 12,3 x etiam duplicem loco c et s uel g et s postea a Graecis inuentam

II 12,4 as (2v,22) sumpsimus.

II 12,5 k enim et q, quamuis figura et nomine uideantur aliquam habere

II 12,6 differentiam, cum c tamen eandem tam in sono uocum quam (2v,23) in metro

II 12,7 potestatem continent. et k quidem penitus superuacua |est| : nulla enim

II 12,8 uidetur ratio, cur a sequente haec scribi debeat: (2v,24) Carthago enim et

Text variation:

Edition: a sequente

Codex 50: a sequente k

Id: tv-12-8-1

II 12,9 caput, siue per c siue per k scribantur, nullam faciunt nec in sono nec in

II 12,10 potestate eiusdem consonantis dif (2v,25) ferentiam. q uero propter nihil aliud

II 12,11 scribenda uidetur esse, nisi ut ostendat, sequens u ante alteram uocalem in

Text variation:

Edition: esse

Codex 50: omitted

Id: tv-12-11-1

II 12,12 eadem syllaba (2v,26) positam perdere uim literae in metro. quod si ideo alia

Reference sign:

Edition: in metro

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-12-12-1

Gloss:

Edition: in metro

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|Quia in metro uis litterarum potest perspici· si enim esset litera coniunctione duarum uocalium quam diptongon dicunt produceretur aut [. . . .] duarum consonantium producerent priorem uocalem

left margin

Otfrid

quia glosses

Id: gloss-12-12-1

II 12,13 litera est existimanda quam c, debet g quoque, cum similiter praepo (2v,27) nitur

II 12,14 u amittenti uim literae, alia putari, et alia, cum id non facit. dicimus

II 12,15 enim anguis sicuti quis et augur sicuti cur.

Reference sign:

Edition: augur

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-12-15-1

Gloss:

Edition: augur

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|qui augurandi scientiam habet

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-12-15-1

II 12,16 (2v,28) unde si uelimus cum ueritate contemplari, ut diximus, non plus

II 12,17 decem et octo literas in Latino sermone habemus, hoc est sedecim anti (2v,29) quas

Text variation:

Edition: decem et octo

Codex 50: XVI

Id: tv-12-17-1

Text variation:

Edition: sedecim

Codex 50: XVIII

Id: tv-12-17-2

II 12,18 Graecorum et f et x postea additas, et eas quoque ab eisdem sumptas.

II 12,19 nam y et z Graecorum causa, ut supra dictum est, (2v,30) asciuimus nominum,

II 12,20 h autem aspirationis est nota et nihil aliud habet literae nisi figuram et

II 12,21 quod in uersu scribitur inter alias (2v,31) literas. quod si sufficeret, ut

II 12,22 elementum putaretur, nihilominus quorundam etiam numerorum figurae, quia in

Reference sign:

Edition: numerorum

Codex 50: |REFERENCE SIGN OCULUS|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-12-22-1

Gloss:

Edition: numerorum

Codex 50: |REFERENCE SIGN OCULUS|·VI· Episimon· \S/ XC· cophe· \Ɋ/ DCCCC ennachose \↑/

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-12-22-1

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 8r and in Köln 200, f. 4r

II 12,23 uersu inter (2v,32) alias literas scribuntur, quamuis eis dissimiles sint, elementa

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 13,1 sunt habenda. sed minime hoc est adhibendum, nec aliud aliquid (2v,33) ex

Gloss:

Edition: adhibendum

Codex 50: accipiendum

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-13-1-1

II 13,2 accidentibus proprietatem ostendit uniuscuiusque elementi, quomodo potestas,

II 13,3 qua caret aspiratio; neque enim uocalis nec consonans (2v,34) esse pot|est| .

II 13,4 uocalis non |est| h, quia a se uocem non facit, nec semiuocalis, cum nulla

II 13,5 syllaba Latina uel Graeca per integras dictiones in eam desinit, (2v,35) nec muta,

II 13,6 cum in eadem syllaba cum duabus mutis bis ponitur, ut Phthius,

Gloss:

Edition: Phthius

Codex 50: pronomen

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-13-6-1

Reference sign:

Edition: Phthius

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA|

interlinear above

main scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-13-6-1

Gloss:

Edition: Phthius

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA|apollo

left margin

main scribe

glosses elucidating the main text

Id: gloss-13-6-2

II 13,7 Erichthonius. nulla enim syllaba plus duabus potest mutis (2v,36) habere iuxta se

Text variation:

Edition: potest mutis

Codex 50: mutis potest

Id: tv-13-7-1

Gloss:

Edition: Erichthonius

Codex 50: pronomen

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-13-7-1

Reference sign:

Edition: Erichthonius

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED S|

interlinear above

main scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-13-7-1

Gloss:

Edition: Erichthonius

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED S|filius apollonis

left margin

main scribe

glosses elucidating the main text

Id: gloss-13-7-2

II 13,8 positis, nec plus tribus consonantibus continuare. auctoritas quoque tam

Gloss:

Edition: continuare

Codex 50: simul tenere

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-13-8-1

II 13,9 Varronis quam Macri teste Censori (2v,37) no nec k nec q nec h in

II 13,10 numero adhibet literarum.

II 13,11 uidentur tamen i et u, cum in consonantes transeunt, quantum (2v,38) ad

Rubrication:

Edition: uidentur

Codex 50: Videntur [red capitalis main scribe]

Id: rubr-13-11-1

Gloss:

Edition: uidentur

Codex 50: De ·i· et ·u·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-13-11-2

II 13,12 potestatem, quod maximum est in elementis, aliae literae esse praeter

II 13,13 supra dictas; multum enim interest, utrum uocales sint (3r) (3r,1) an consonantes. sicut

Text variation:

Edition: dictas

Codex 50: dictis

Id: tv-13-13-1

Text variation:

Edition: enim

Codex 50: omitted

Id: tv-13-13-2

II 13,14 enim, quamuis in uaria figura et uario nomine sint k et q et c, tamen,

II 13,15 quia unam uim habent tam (3r,2) in metro quam in sono, pro una litera accipi

II 13,16 debent, sic i et u, quamuis unum nomen et unam habeant figuram tam

II 13,17 uocales quam (3r,3) consonantes, tamen, quia diuersum sonum et diuersam uim

II 13,18 habent in metris et in pronuntiatione syllabarum, non sunt in eisdem

II 13,19 meo iudicio elementis ac (3r,4) cipiendae, quamuis et Censorino, doctissimo

II 13,20 artis grammaticae, idem placuit.

II 13,21 multa enim |est| differentia inter consonantes, ut diximus, et uocales.

II 13,22 (3r,5) tantum enim fere inter|est| inter uocales et consonantes, quantum inter

II 13,23 animas et corpora. animae enim per se mouentur, ut philosophis uidetur, (3r,6) et

II 13,24 corpora mouent, corpora uero nec per se sine anima moueri possunt nec

II 13,25 animas mouent, sed ab illis mouentur. uocales similiter et per (3r,7) se

II 13,26 mouentur ad perficiendam syllabam et consonantes mouent secum, consonantes

II 13,27 uero sine uocalibus immobiles sunt. et i quidem modo (3r,8) pro simplici modo

Rubrication:

Edition: et

Codex 50: Et [red capitalis main scribe]

Id: rubr-13-27-1

Gloss:

Edition: uidentur

Codex 50: De·i·

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-13-27-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 14,1 pro duplici accipitur consonante: pro simplici, quando ab eo incipit

II 14,2 syllaba in principio dictionis posita subsequente uo (3r,9) cali in eadem syllaba, ut

II 14,3 Iuno, Iuppiter, pro duplici autem, quando in medio dictionis ab eo

Reference sign:

Edition: Iuno

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

interlinear above

secondary scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-14-3-1

Gloss:

Edition: Iuno

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|a iuuando

interlinear above

secondary scribe

etymological glosses

Id: gloss-14-3-1

Reference sign:

Edition: Iuppiter

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

interlinear above

secondary scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-14-3-2

Gloss:

Edition: Iuppiter

Codex 50: iuuans pater

right margin

secondary scribe

etymological glosses

Id: gloss-14-3-2

II 14,4 incipit syllaba post uocalem ante se positam subse (3r,10) quente quoque uocali in

II 14,5 eadem syllaba, ut maius, peius, eius, in quo loco antiqui solebant

II 14,6 geminare eandem i literam et maiius, peiius, eiius (3r,11) scribere, quod

II 14,7 non aliter pronuntiari posset, quam si cum superiore syllaba prior i, cum

Emendation:

Edition: pronuntiari

Codex 50: pronuntiar e 〈i〉 [above main scribe]

Id: emendation-14-7-1

Text variation:

Edition: cum

Codex 50: omitted

Id: tv-14-7-1

II 14,8 sequente altera proferretur, ut peiius, eiius, maiius; et duo (3r,12) ·i·pro duabus consonantibus accipiebant· ( main scribe) nam quamuis

Text variation:

Edition: sequente

Codex 50: consequente

Id: tv-14-8-1

Text variation:

Edition: eiius

Codex 50: omitted

Id: tv-14-8-2

II 14,9 sit consonans, in eadem syllaba geminata iungi non posset: ergo non aliter

II 14,10 quam (3r,13) tellus, mannus proferri debuit. unde Pompeiii quoque

Reference sign:

Edition: mannus

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-14-10-1

Gloss:

Edition: mannus

Codex 50: proprium nomen

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-14-10-1

II 14,11 genetiuum per tria i scribebant, quorum duo superiora loco consonantium

Emendation:

Edition: pronuntiari

Codex 50: loc a 〈o〉 [above main scribe]

Id: emendation-14-11-1

II 14,12 acci (3r,14) piebant, ut si dicas Pompelli; nam tribus i iunctis qualis possit syllaba

II 14,13 pronuntiari? nam posttremum ·i· pro uocali accipiebant· ( main scribe) quod (3r,15) Caesari doctissimo artis grammaticae placitum a

II 14,14 Victore quoque in arte grammatica de syllabis comprobatur. pro

II 14,15 simplici quoque in media (3r,16) dictione inuenitur, sed in compositis, ut

II 14,16 iniuria, adiungo, eiectus, reice. Virgilius in bucolico

II 14,17 [proceleusmaticum posuit pro dactylo]:

Text variation:

Edition: proceleusmaticum posuit pro dactylo

Codex 50: omitted

Id: tv-14-17-1

II 14,18 «Tityre pascentes a flumine reice capellas»; (3r,17) proceleumaticum posuit pro dactylo ( main scribe)

Gloss:

Edition: reice

Codex 50: quia in compositis est

interlinear above

Otfrid

quia glosses

Id: gloss-14-18-1

II 14,19 numquam autem pot|est| ante eam loco positam consonantis aspiratio

Text variation:

Edition: eam

Codex 50: ·i· litteram

Id: tv-14-19-1

Reference sign:

Codex 50: ·i· litteram

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA|

interlinear above

main scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-14-19-1

Gloss:

Codex 50: ·i· litteram

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA| |vel| ante eam

right margin

main scribe

text variant

Id: gloss-14-19-1

II 14,20 inueniri, sicut nec ante (3r,18) u consonantem. unde hiulcus trisyllabum est, nulla

Reference sign:

Edition: hiulcus

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOT VIRGA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-14-20-1

Gloss:

Edition: hiulcus

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOT VIRGA| patens ore

right margin

Otfrid

synonyms

Id: gloss-14-20-1

II 14,21 enim consonans ante se aspirationem recipit.

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 15,1 u uero loco consonantis posita eandem (3r,19) prorsus in omnibus uim

II 15,2 habuit apud Latinos, quam apud Aeolis digamma. unde a plerisque ei

Emendation:

Edition: Aeolis

Codex 50: Aeol i 〈e〉 [inline main scribe]s

Id: emendation-15-2-1

Gloss:

Edition: habuit

Codex 50: et habet

interlinear above

Otfrid

contemporary socio historical context

Id: gloss-15-2-1

II 15,3 nomen hoc datur, quod apud Aeolis habuit olim (3r,20) Ϝ digamma, id est uau

Text variation:

Edition: Aeolis

Codex 50: aeoles

Id: tv-15-3-1

II 15,4 ab ipsius uoce profectum teste Varrone et Didymo, qui id ei nomen

II 15,5 esse ostendunt. pro quo Caesar hanc Ⅎ figuram scribi (3r,21) uoluit, quod

II 15,6 quamuis illi recte uisum |est| , tamen consuetudo antiqua superauit. adeo

Text variation:

Edition: tamen

Codex 50: omitted

Id: tv-15-6-1

II 15,7 autem hoc uerum |est| , quod pro Aeolico digamma Ϝ u ponitur: (3r,22) quod sicut

Text variation:

Edition: Ϝ

Codex 50: omitted

Id: tv-15-7-1

II 15,8 illi solebant accipere digamma modo pro consonante simplici teste

Text variation:

Edition: modo

Codex 50: omitted

Id: tv-15-8-1

II 15,9 Astyage, qui diuersis hoc ostendit usibus, ut in hoc uersu:

II 15,10 « ὀψό (3r,23) μενος Ϝελέναν ἑλικώπιδα »,

Text variation:

Codex 50: OYMeNOCFEΛeNΛNea˥IKꞶIΤIΛΛ

Id: tv-15-10-1

II 15,11 sic nos quoque pro simplici habemus plerumque consonante u loco Ϝ

Text variation:

Edition: pro simplici habemus plerumque consonante

Codex 50: pro consonante plerumque simplici habemus

Id: tv-15-11-1

II 15,12 digamma positum, ut:

II 15,13 (3r,24) «at Venus haud animo nequiquam exterrita mater».

Emendation:

Edition: at

Codex 50: a d 〈t〉 [above main scribe]s

Id: emendation-15-13-1

Emendation:

Edition: haud

Codex 50: hautt 〈d〉 [inline main scribe]s

Id: emendation-15-13-2

II 15,14 est tamen quando idem Aeolis inueniuntur pro duplici quoque consonante

Text variation:

Edition: idem

Codex 50: idem Ϝ

Id: tv-15-14-1

Emendation:

Edition: Aeolis inueniuntur

Codex 50: aeoli cum 〈s〉 [above main scribe] inuenia 〈u〉 [above main scribe]untur

Id: emendation-15-14-1

II 15,15 (3r,25) digamma posuisse, ut:

II 15,16 « Νέστορα δὲ Ϝῶ παιδός ».

Text variation:

Codex 50: nectorilę ΔeϜꞶIΠAPOC

Id: tv-15-16-1

II 15,17 nos quoque uidemur hoc sequi in praeterito perfecto et plusquamperfecto

Emendation:

Edition: in

Codex 50: in t

Id: emendation-15-17-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 16,1 tertiae et quartae (3r,26) coniugationis, in quibus i ante u consonantem posita

II 16,2 producitur eademque subtracta corripitur, ut cupiui cupii, cupiueram

II 16,3 cupieram, (3r,27) audiui audii, audiueram audieram. inueniuntur etiam pro

II 16,4 uocali correpta hoc digamma illi usi, ut Ἀλκμάν ·

Reference sign:

Edition: usi

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-16-4-1

Gloss:

Edition: usi

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME| potiti

right margin

Otfrid

synonyms

Id: gloss-16-4-1

Text variation:

Edition: Ἀλκμάν

Codex 50: alcman

Id: tv-16-4-1

II 16,5 « καὶ χεῖμα πῦρ τε δά (3r,28) Ϝιον »,

Text variation:

Edition: τε δάϜιον

Codex 50: TΛδΛΦFION

Id: tv-16-4-2

II 16,6 est enim dimetrum iambicum, et sic |est| proferendum, Ϝ ut faciat

Reference sign:

Edition: dimetrum iambicum

Codex 50: |REFERENCE SIGN HALF RING WITH INNER DOT|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-16-6-1

Gloss:

Edition: dimetrum iambicum

Codex 50: |REFERENCE SIGN HALF RING WITH INNER DOT| ex duobus iunctis iambis

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-16-6-1

Gloss:

Edition: Ϝ

Codex 50: uau

interlinear above

secondary scribe

glosses elucidating the main text

Id: gloss-16-6-2

II 16,7 breuem syllabam. nostri quoque hoc ipsum fecisse inueniuntur (3r,29) et pro

II 16,8 consonante u uocalem breuem accepisse, ut Horatius siluae trisyllabum

Gloss:

Edition: accepisse

Codex 50: ut soluuit et siluae in ceteris n〈ominibus - C. G.

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-16-8-1

Explanation:

Otfrid takes the example of "soluuit" from Catullus's verse quoted by Priscian a few lines afterwards, at II 16, 14

II 16,9 protulit in epodo hoc uersu:

Reference sign:

Edition: epodo

Codex 50: |REFERENCE SIGN CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-16-9-1

Gloss:

Edition: epodo

Codex 50: |REFERENCE SIGN CRYPHIA| in illo libro

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

acquaintance with classics

Id: gloss-16-9-1

II 16,10 «niuesque deducunt Iouem, (3r,30) nunc mare nunc siluae»:

II 16,11 |est| enim dimetrum iambicum coniunctum penthemimeri heroico, quod aliter

Emendation:

Edition: penthemimeri

Codex 50: penth e 〈i〉 [above main scribe]m e 〈i〉 [above main scribe]mer e 〈i〉 [above main scribe]

Id: emendation-16-11-1

II 16,12 stare non pot|est| , nisi siluae (3r,31) trisyllabum accipiatur. similiter Catullus

II 16,13 Veronensis

II 16,14 «quod zonam soluit diu ligatam»

II 16,15 inter hendecasyllabos phalaecios posuit, (3r,32) ergo nisi soluit trisyllabum

Gloss:

Edition: hendecasyllabos

Codex 50: id est .XI. syllabos.

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-16-15-1

Text variation:

Edition: phalaecios

Codex 50: phalleutios

Id: tv-16-15-1

Annotation sign:

Codex 50: phalleutios

Codex 50: |ATTENTION SIGN REQUIRE|

right margin

Otfrid

attention sign require

Id: as-16-15-1

II 16,16 accipias, uersus stare non possit. hoc tamen ipsum in deriuatiuis uel

II 16,17 compositis frequenter solet (3r,33) fieri, ut uoluo uolutus, soluo solutus, auis

II 16,18 auceps, auspicium, augurium, augustus, lauo lautus, faueo fautor.

Reference sign:

Edition: auceps

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-16-18-1

Gloss:

Edition: auceps

Codex 50: aues capiens

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

original parts of a word

Id: gloss-16-18-1

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9r and in Köln 200, f. 4v

Reference sign:

Edition: auspicium

Codex 50: |REFERENCE SIGN DICOLON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-16-18-2

Gloss:

Edition: auspicium

Codex 50: auium inspectio

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

original parts of a word

Id: gloss-16-18-2

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9r. A similar gloss occurs in Köln 200, f. 4v

Reference sign:

Edition: augurium

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED S|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-16-18-3

Gloss:

Edition: augurium

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED S| auium garrium.

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

original parts of a word

Id: gloss-16-18-3

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9r.

Reference sign:

Edition: augustus

Codex 50: |REFERENCE SIGN HALF RING WITH INNER DOT|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-16-18-4

Gloss:

Edition: augustus

Codex 50: |REFERENCE SIGN HALF RING WITH INNER DOT| auium gestus

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

original parts of a word

Id: gloss-16-18-4

Gloss:

Edition: fautor

Codex 50: adiutor

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-16-18-5

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9r.

II 16,19 F ( main scribe) digamma Aeolis |est| quan (3r,34) do in metris pro nihilo accipiebant, ut:

Text variation:

Edition: in metris pro nihilo accipiebant

Codex 50: pro nihilo accipiebant in metris

Id: tv-16-19-2

II 16,20 « ἁμὲς δ᾽ Ϝειρήναν † τὸ δὲ γὰρ θέτο Μῶσα λίγεια »,

Text variation:

Edition: θέτο Μῶσα λίγεια

Codex 50: OETO MꞶoCAALTAIA

Id: tv-16-20-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 17,1 est enim hexametrum heroicum. apud (3r,35) Latinos quoque hoc idem inuenitur

II 17,2 pro nihilo in metris, et maxime apud uetustissimos comicorum, ut

Gloss:

Edition: comicorum

Codex 50: comici· istriones· inde come〈dia - C. G.

right margin

Otfrid

synonyms

glosses elucidating the main text

Id: gloss-17-2-1

II 17,3 Terentius in Andria:

II 17,4 «sine inuidia (3r,36) laudem inuenias et amicos pares»:

II 17,5 |est| enim iambicum trimetrum, quod, nisi sine inui. pro tribracho

Emendation:

Edition: tribracho

Codex 50: tribrach i o

Id: emendation-17-5-1

II 17,6 accipiatur, stare [uersus] non pot|est| . sci (3r,37) endum tamen, quod hoc ipsum

II 17,7 Aeolis quidem ubique loco aspirationis ponebant effugientes spiritus

II 17,8 asperitatem, nos autem in mul (3r,38) tis quidem, non tamen in omnibus illos sequimur,

II 17,9 ut cum dicimus uespera, uis, uestis.

Gloss:

Edition: uespera

Codex 50: pro hespera

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-17-9-1

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v and MS Köln 200, f. 5r.

Gloss:

Edition: uis

Codex 50: pro his

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-17-9-2

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v and MS Köln 200, f. 5r.

Gloss:

Edition: uestis

Codex 50: pro hestis

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-17-9-3

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v and MS Köln 200, f. 5r.

II 17,10 hiatus quoque causa solebant illi interponere (3v) (3v,1) digamma ( main scribe) Ϝ, quod ostendunt et

Reference sign:

Edition: hiatus

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-17-10-1

Gloss:

Edition: hiatus

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA| oris apertio

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-17-10-1

II 17,11 poetae Aeolide usi ( Ἀλκμάν·

Text variation:

Edition: Ἀλκμάν

Codex 50: ΛNCMΛN

Id: tv-17-11-1

II 17,12 « καὶ χεῖμα πῦρ τε δάϜιον »):

Emendation:

Edition: χεῖμα

Codex 50: XeM 〈A〉 [above main scribe]

Id: emendation-17-12-1

II 17,13 et epigrammata, quae egomet legi in tripo (3v,2) de uetustissimo Apollinis, qui

Gloss:

Edition: epigrammata

Codex 50: superscriptiones

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-17-13-1

Gloss:

Edition: in tripode

Codex 50: in mensa |vel| uase tres pedes habentia |vel| quod mensę supponitur

right margin

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-17-13-2

Explanation:

A similar gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v.

II 17,14 stat in Xerolopho Byzantii, sic scripta:

Gloss:

Edition: in Xerolopho

Codex 50: in illo loco |id est| in sicco ceruo

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-17-14-1

Explanation:

A similar gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v.

Reference sign:

Edition: in Xerolopho

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED OBELUS|

interlinear above

secondary scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-17-14-1

Gloss:

Edition: in Xerolopho

Codex 50: in xero |id est| in cornu· lopho |id est| in cornu· lopho \|id est|/ cerui· elophos· ceruus

left margin

secondary scribe

Greek glosses

Id: gloss-17-14-2

Reference sign:

Edition: Byzantii

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-17-14-2

Gloss:

Edition: Byzantii

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|constantinopolis quae ante bizantium dic〈eban - C. G.〉t

left margin

Otfrid

geographical names

Id: gloss-17-14-3

II 17,15 ΔημοφαϜων ΛαϜοκοϜων .

Text variation:

Codex 50: BUMaΦaFONΛaFOKaFON

Id: tv-17-15-1

II 17,16 nos quoque hiatus causa inter (3v,3) ponimus u loco Ϝ , ut Dauus, Argiuus,

Text variation:

Edition: nos

Codex 50: & nos

Id: tv-17-16-1

Text variation:

Edition: Ϝ

Codex 50: digamma Ϝ

Id: tv-17-16-2

Gloss:

Edition: Dauus

Codex 50: Dauus pro daus· pronomen |vel| qui de datia est

left margin

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-17-16-1

Gloss:

Edition: argiuus

Codex 50: grecus· apud grecos argus

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-17-16-2

II 17,17 pauo, ouum, ouis, bouis. hoc tamen etiam per alias quasdam

II 17,18 consonantes hiatus uel eu (3v,4) phoniae causa solet fieri, ut prodest, comburo,

Reference sign:

Edition: hiatus

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA|

interlinear above

secondary scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-17-18-1

Gloss:

Edition: hiatus

Codex 50: |REFERENCE SIGN DOTTED VIRGA| apertio oris

right margin

secondary scribe

glosses elucidating the main text

Id: gloss-17-18-1

Reference sign:

Edition: prodest

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-17-18-2

Gloss:

Edition: prodest

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA| pro pro est· & si ubi

sicubi, (II 18,1)

· & nunubi

nuncubi (II 18,1)



left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-17-18-2

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 18,1 sicubi, nuncubi , quod Graeci quoque solent facere: μηκέτι, οὐκέτι .

Emendation:

Edition: μηκέτι, οὐκέτι

Codex 50: MHKeT Y 〈OY〉 [above main scribe]KHTI

Id: emendation-18-1-1

Gloss:

Edition: μηκέτι

Codex 50: umquam

interlinear above

secondary scribe

Greek glosses

Id: gloss-18-1-1

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v and MS Köln 200, f. 5r.

Gloss:

Edition: οὐκέτι

Codex 50: numquam

interlinear above

secondary scribe

Greek glosses

Id: gloss-18-1-2

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v and MS Köln 200, f. 5r.

II 18,2 sed ta (3v,5) men hoc attendendum est, quod praeualuit in hac litera [id est in u

Reference sign:

Edition: hoc attendendum est

Codex 50: |REFERENCE SIGN QUADRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-18-2-1

Gloss:

Edition: hoc attendendum est

Codex 50: |REFERENCE SIGN QUADRIGON| Quamuis produceretur [. . . .] uocalis ut est audiui quod non est uerum· tamen pro simplici & non pro duplici ut i· sicut est troia· |ATTENTION SIGN NOTA|

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-18-2-1

II 18,3 loco digamma posita] potestas simplicis consonantis apud (3v,6) omnium

Emendation:

Edition: posita

Codex 50: posit a 〈o〉 [interlinear above main scribe]

Id: emendation-18-3-1

II 18,4 poetarum doctissimos.

II 18,5 in b etiam solet apud Aeolis transire Ϝ digamma, quotiens ab ρ

Rubrication:

Edition: in

Codex 50: In [red capitalis main scribe]

Id: rubr-18-5-1

Text variation:

Edition: Aeolis

Codex 50: eoles

Id: tv-18-5-1

Text variation:

Edition: ρ

Codex 50: R

Id: tv-18-5-2

II 18,6 incipit dictio, quae (3v,7) solet aspirari, ut ῥήτωρ βρήτωρ dicunt, quod digamma

Emendation:

Edition: ῥήτωρ βρήτωρ

Codex 50: phHTωp· BP h HToP

Id: emendation-18-6-1

Gloss:

Edition: ῥήτωρ

Codex 50: eloquens

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-18-6-1

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v

II 18,7 nisi uocali praeponi et in principio syllabae non potest. ideo (3v,8) autem locum

II 18,8 quoque transmutauit, quia b uel digamma post ρ in eadem syllaba

II 18,9 pronuntiari non potest. apud (3v,9) nos quoque est inuenire, quod pro u consonante

Gloss:

Edition: est inuenire

Codex 50: inuencio

interlinear above

secondary scribe

glosses decoding figures of speech

Id: gloss-18-9-1

II 18,10 b ponitur, ut caelebs, caelestium uitam ducens, per b scribitur, quod u

II 18,11 con (3v,10) sonans ante consonantem poni non potest. sed etiam Bruges et

Gloss:

Edition: Bruges

Codex 50: |id est| fruges

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-18-11-1

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v and Köln 200. p. 5r

II 18,12 Belena antiquissimi dicebant teste Quintiliano, qui hoc osten (3v,11) dit in

Gloss:

Edition: Belena

Codex 50: helena

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-18-12-1

Explanation:

The same gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v and Köln 200. p. 5r

II 18,13 primo institutionum oratoriarum: nec mirum, cum b quoque in u

Reference sign:

Edition: oratoriarum

Codex 50: |REFERENCE SIGN CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-18-13-1

Gloss:

Edition: oratoriarum

Codex 50: |REFERENCE SIGN CRYPHIA| ubi ille instituit de generibus locutionum

left margin

Otfrid

acquaintance with classics

Id: gloss-18-13-1

II 18,14 euphoniae causa conuerti inuenimus, ut aufero (3v,12) pro abfero.

Text variation:

Edition: ut

Codex 50: omitted

Id: tv-18-14-1

II 18,15 aspiratio ante uocales omnes poni potest, post consonantes autem

Rubrication:

Edition: aspiratio

Codex 50: Aspiratio [red capitalis main scribe]

Id: rubr-18-15-1

II 18,16 quattuor tantummodo more antiquo Graecorum: c t p r, (3v,13) ut habeo,

II 18,17 Herennius, heros, hiems, homo, humus, Hylas, Chremes,

II 18,18 Thraso, Philippus, Pyrrhus. ideo autem extrinsecus ascribitur

II 18,19 (3v,14) uocalibus, ut minimum sonet, consonantibus autem intrinsecus, ut

Text variation:

Edition: sonet

Codex 50: sonat

Id: tv-18-19-1

Gloss:

Edition: minimum

Codex 50: pro paruum

interlinear above

secondary scribe

glosses elucidating the main text

Id: gloss-18-19-1

Explanation:

A similar gloss recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 9v

II 18,20 plurimum: omnis enim litera siue uox plus sonat ipsa (3v,15) sese, cum postponitur,

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 19,1 quam cum anteponitur, quod uocalibus accidens esse uidetur, nec, si

Gloss:

Edition: anteponitur, quod

Codex 50: h· |vel| quia

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

text variant

Id: gloss-19-1-1

II 19,2 tollatur ea, perit etiam uis sig (3v,16) nificationis, ut si dicam Erennius absque

II 19,3 aspiratione, quamuis uitium uidear facere, intellectus tamen permanet.

II 19,4 consonan (3v,17) tibus autem sic cohaeret, ut eiusdem penitus substantiae sit, ut, si

II 19,5 auferatur, significationis uim minuat prorsus, ut si dicam (3v,18) Cremes pro

Gloss:

Edition: prorsus

Codex 50: |id est| penitus

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-19-5-1

II 19,6 Chremes. unde hac considerata ratione Graecorum doctissimi singulas

Reference sign:

Edition: Chremes

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-19-6-1

Gloss:

Edition: Chremes

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|proprium nomen |vel| ciuitas. |ATTENTION SIGN NOTA|a cremo· cremas·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-19-6-1

II 19,7 fecerunt eas quoque literas, quippe (3v,19) pro τ⊦ θ , pro π⊦ φ , pro κ⊦ χ

Text variation:

Edition: τ⊦

Codex 50: t·H

Id: tv-19-7-1

Text variation:

Edition: π⊦

Codex 50: π·H

Id: tv-19-7-2

Emendation:

Edition: κ⊦

Codex 50: k 〈c〉 [interlinear above main scribe]·H

Id: emendation-19-7-3

Gloss:

Edition: t

Codex 50: tau

interlinear above

secondary scribe

Greek glosses

Id: gloss-19-7-1

Gloss:

Edition: θ

Codex 50: theta

interlinear above

secondary scribe

Greek glosses

Id: gloss-19-7-2

Gloss:

Edition: χ

Codex 50: chi

interlinear above

secondary scribe

Greek glosses

Id: gloss-19-7-3

II 19,8 scribentes. nos autem antiquam scripturam seruauimus. in Latinis tamen

II 19,9 dictionibus (3v,20) nos quoque pro ph coepimus f scribere, ut filius, fama,

II 19,10 fuga, nisi quod, ut supra docuimus, est aliqua in pronuntiatione (3v,21) eius

II 19,11 literae differentia ·f· ( main scribe) cum sono ph.

II 19,12 ρ⊦ autem ideo non est translatum ab illis in aliam figuram, quod nec

Gloss:

Edition: ab illis

Codex 50: grecis

interlinear above

Otfrid

suppletive glosses

Id: gloss-19-12-1

II 19,13 sic cohaeret (3v,22) huic quomodo mutis nec, si tollatur, minuit significationem.

II 19,14 quamuis enim subtracta aspiratione dicam retor, Pyr (3v,23) rus, intellectus

II 19,15 integer manet, non aliter quam si antecedens uocalibus auferatur, unde

II 19,16 ostenditur ex hoc quoque aliqua esse (3v,24) cognatio r literae cum uocalibus. ex

Reference sign:

Edition: cognatio

Codex 50: |REFERENCE SIGN DICOLON|

interlinear above

secondary scribe

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-19-16-1

Gloss:

Edition: cognatio

Codex 50: |REFERENCE SIGN DICOLON|similitudo naturę

interlinear above

secondary scribe

glosses elucidating the main text

Id: gloss-19-16-1

II 19,17 quo quidam dubitauerunt, utrum praeponi debeat huic aspiratio an

II 19,18 sub (3v,25) iungi. unde Aeolis loco, ut diximus, aspirationis digamma ponentes in

Text variation:

Edition: Aeolis

Codex 50: eoles

Id: tv-19-18-1

II 19,19 dictionibus ab ρ incipientibus, solent lo (3v,26) co digamma β scribere, iudicantes

Emendation:

Edition: ρ

Codex 50: r 〈P〉 [interlinear above main scribe]

Id: emendation-19-19-1

Emendation:

Edition: ρ

Codex 50: b 〈B〉 [interlinear above main scribe]

Id: emendation-19-19-2

II 19,20 debere praeponi digamma quasi uocali: sed rursus quasi consonanti digamma

II 19,21 in eadem sylla (3v,27) ba praeponere recusantes, commutabant id in β ,

Text variation:

Edition: β

Codex 50: ·b· ut

Id: tv-19-20-1

II 19,22 βρήτωρ, βρόδος dicentes. sed apud Graecos haec litera, id est ρ , multis

Text variation:

Edition: βρήτωρ, βρόδος

Codex 50: bretor brodos

Id: tv-19-22-1

Gloss:

Edition: βρόδος

Codex 50: insula |vel| opidum

interlinear above

Otfrid

geographical names

Id: gloss-19-22-1

II 19,23 modis (3v,28) fungitur loco uocalis, ut in declinatione nominum in ρα et in α

Text variation:

Edition: fungitur

Codex 50: iungitur

Id: tv-19-23-1

Emendation:

Edition: ρα

Codex 50: r 〈P〉 [interlinear above main scribe]a

Id: emendation-19-23-2

II 19,24 puram desinentium, quae similiter a seruant per obliquos casus, (3v,29) ut ὥρα

Reference sign:

Edition: puram

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-19-24-1

Gloss:

Edition: puram

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|quia sicut · a· in greca declinatione manet in obliquis· similiter ·ra· quod in aliis consonantibus grecorum non manet.

left margin

Otfrid

quia glosses

Id: gloss-19-24-1

Gloss:

Edition: ὥρα

Codex 50: finis

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-19-24-2

II 19,25 ὥρας, σοφία σοφίας , apud Latinos autem non adeo.

Gloss:

Edition: ὥρας

Codex 50: genitivus graece

interlinear above

Otfrid

grammatical glosses on the noun

Id: gloss-19-25-1

Annotation sign:

Codex 50: ὥρας, σοφία σοφίας

Codex 50: |ATTENTION SIGN REQUISITUM EST|

left margin

main scribe

attention sign requisitum est

Id: as-19-25-1

II 19,26 (quaeritur, cur in uah, ah post uocales ponitur aspiratio, et

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 20,1 (3v,30) dicimus, quod apocopa facta |est| extremae uocalis, cui praeponebatur aspiratio;

Text variation:

Edition: praeponebatur

Codex 50: prępona ba

above

tur

Id: tv-20-1-1

II 20,2 nam perfecta uaha, aha sunt. ideo autem absci (3v,31) sione facta extremae

Text variation:

Edition: perfecta

Codex 50: perfectae

Id: tv-20-2-1

II 20,3 uocalis tamen aspiratio mansit ex superiore pendens uocali, quia suum |est|

II 20,4 in ( main scribe) interiectionis uoce abscondita (3v,32) proferri. itaque pars absconditae extremitatis

II 20,5 uidetur congrue interiectionis naturali prolatione remansisse: nec mi (3v,33) rum,

II 20,6 cum in Syrorum Aegyptiorumque dictionibus soleant etiam in fine aspirari

II 20,7 uocales, interiectionum autem pleraeque com (3v,34) munes sunt naturaliter

II 20,8 omnium gentium uoces).

II 20,9 inter c sine aspiratione et cum aspiratione |est| g, inter t quoque et

Rubrication:

Edition: inter

Codex 50: Inter [red capitalis main scribe]

Id: rubr-20-9-1

Gloss:

Edition: inter c

Codex 50: de cognatione coggnsonantium inter se

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-20-9-1

Explanation:

The same marginal title recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 10r

Gloss:

Edition: sine aspiratione

Codex 50: [.]t·che·ge·ce·

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-20-9-2

II 20,10 th est d (3v,35) et inter p et ph siue f |est| b. sunt igitur hae tres, hoc |est| b g

Text variation:

Edition: th est d

Codex 50: th d

Id: tv-20-10-1

Text variation:

Edition: et inter

Codex 50: Inter

Id: tv-20-10-2

II 20,11 d, mediae, quae nec penitus carent aspiratione nec eam plenam possi (3v,36) dent.

Text variation:

Edition: plenam

Codex 50: omitted

Id: tv-20-11-1

Emendation:

Edition: nec eam

Codex 50: 〈plene〉 [interlinear above secondary scribe]

Id: emendation-20-11-1

II 20,12 hoc autem ostendit etiam ipsius palati pulsus et linguae uel labrorum

II 20,13 consimilis quidem in ternis, in p et ph uel f et b et rur (3v,37) sus in c et ch et g,

Gloss:

Edition: in ternis

Codex 50: in tribus·

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-20-12-1

Emendation:

Edition: in p et ph

Codex 50: 〈in· p·〉 [interlinear above main scribe] ph

Id: emendation-20-12-1

Reference sign:

Edition: in ternis

Codex 50: |REFERENCE SIGN HOOK|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-20-12-1

Gloss:

Edition: in ternis

Codex 50: |REFERENCE SIGN HOOK||id est| tribus |quae| faciunt·VIIII· simul ut· [. .] ch· g· su[. .]

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-20-12-2

II 20,14 similiter in t et th et d. sed in leuibus exterior fit pulsus, in asperis

II 20,15 interior, in mediis inter utrumque supra (3v,38) dictorum locum, quod facile

II 20,16 dinoscitur, si attendamus in supra dictis motibus ora mirabili naturae lege

Gloss:

Edition: supra dictis

Codex 50: literis

interlinear above

Otfrid

suppletive glosses

Id: gloss-20-16-1

II 20,17 modulantibus (4r) (4r,1) uoces. tanta autem est cognatio earum, quod inuicem

II 20,18 inueniuntur pro se positae in quibusdam dictionibus, ut ambo pro ἄμφω ,

Gloss:

Edition: ambo

Codex 50: l〈atine - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-20-18-1

Gloss:

Edition: ἄμφω

Codex 50: g·〈raece - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-20-18-2

Explanation:

In this, in the following and at the beginning of the third line Otfrid marked all occurring Greek words drawing a horizontal line in the interlinear above.

II 20,19 buxus pro πύξος et publicus pro (4r,2) puplicus, triumphus pro

Gloss:

Edition: buxus pro πύξος

Codex 50: l·〈atine - C. G.〉g·〈raece - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-20-19-1

Text variation:

Edition: puplicus

Codex 50: πuπlikos

Id: tv-20-19-1

Gloss:

Edition: publicus

Codex 50: moderni

interlinear above

Otfrid

contemporary socio historical context

Id: gloss-20-19-2

Gloss:

Codex 50: πuπlikos

Codex 50: antiqui

interlinear above

Otfrid

contemporary socio historical context

Id: gloss-20-19-3

Gloss:

Edition: triumphus

Codex 50: l〈atine - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-20-19-4

II 20,20 θρίαμβος , gubernator κυβερνήτης , gobio κωβιός , (4r,3) Caere ἀπὸ τοῦ

Gloss:

Edition: θρίαμβος

Codex 50: g·〈raece - C. G.〉 ab exultatione dictum

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

glosses elucidating the main text

Id: gloss-20-20-1

Gloss:

Edition: κυβερνήτης

Codex 50: g〈raece - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-20-20-2

Reference sign:

Edition: gobio

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-20-20-1

Gloss:

Edition: gobio

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|nomen piscis |id est|kresso

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

translation into Old-High German

Id: gloss-20-20-3

Explanation:

This OHG gloss was first edited by Hans Butzmann, Althochdeutsche Priscian-Glossen aus Weissenburg, PBB. 86/3 (Halle 1964), pp. 388-402, at p. 391, no. 1. See also BStK Online: [accessed 13.02.2024].

Gloss:

Edition: Caere

Codex 50: urbs in italia

interlinear above

Otfrid

geographical names

Id: gloss-20-20-4

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 21,1 χαῖρε , puniceus φοινίκεος , deus θεός , purpureum

Gloss:

Edition: puniceus

Codex 50: rubicundus |vel| pulcher

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-21-1-1

Emendation:

Edition: φοινίκεος

Codex 50: φ p οινίκεως

Id: emendation-21-1-1

Gloss:

Edition: φοινίκεος

Codex 50: g〈raece - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-21-1-2

Gloss:

Edition: θεός

Codex 50: g〈raece - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-21-1-3

II 21,2 πορφύρεον .

Gloss:

Edition: πορφύρεον

Codex 50: g〈raece - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-21-2-1

II 21,3 hoc quoque obseruandum est, quod (4r,4) ad comparationem aliarum

Rubrication:

Edition: hoc

Codex 50: Hoc [red capitalis main scribe]

Id: rubr-21-3-1

Gloss:

Edition: hoc quoque

Codex 50: de consonantibus quę mutantur in nominibus & quę non

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-21-3-1

Explanation:

The same marginal title recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 10v; a very similar one in MS Köln 200, f. 5v

II 21,4 consonantium, quae solent mutari uel abici per casus, immutabiles sunt apud nos

II 21,5 tres, l n r: (4r,5) per omnes enim casus eaedem permanent ut sal salis,

II 21,6 flumen fluminis, Caesar Caesaris. t quoque et c, quamuis in tribus

II 21,7 solis (4r,6) inueniantur nominibus, quae possunt declinari, hoc idem seruant, ut

II 21,8 caput capitis et ab eo composita sinciput sincipitis, (4r,7) occiput occipitis,

Reference sign:

Edition: sinciput

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-21-8-1

Gloss:

Edition: sinciput

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|semis caput |vel| anterior pars capitis |vel| sinodis caput. |vel| sine capite

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-21-8-1

Explanation:

The explanation "sine capite" recurs in MS Köln 200, f. 5v

Reference sign:

Edition: occiput

Codex 50: |REFERENCE SIGN DISTIGME|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-21-8-2

Gloss:

Edition: occiput

Codex 50: Posterior pars capitis· ceruici iuncta

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-21-8-2

Explanation:

The explanation "posterior pars capitis" recurs in MS Köln 200, f. 5v; "posterior pars" recurs in MS München, BSB Clm 18375, f. 10v

II 21,9 allec allecis, lac lactis, in quo etiam t additur. quare a quibusdam

II 21,10 non irrationabiliter nomina (4r,8) tiuus hoc lacte prolatus inuenitur. reliquae

II 21,11 uero consonantes mutantur uel abiciuntur: d, ut aliquid alicuius; m,

Rubrication:

Edition: d

Codex 50: D [red capitalis main scribe]

Id: rubr-21-11-1

Rubrication:

Edition: m

Codex 50: m [red script main scribe]

Id: rubr-21-11-2

II 21,12 tem (4r,9) plum templi, Pelium Pelii; s, magnus magni; x, rex regis, nix

Reference sign:

Edition: Pelium

Codex 50: |REFERENCE SIGN VIRGA DOT|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-21-12-1

Gloss:

Edition: Pelium

Codex 50: templum saturni 〈uel - C. G.〉 montis nomen

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-21-12-1

Explanation:

Pelium is defined as "templum Iouis" in MS Köln 200, f. 6r and as "mons ingens" in MS München, BSB Clm 18375, f. 10v

Rubrication:

Edition: s

Codex 50: s [red script main scribe]

Id: rubr-21-12-1

Rubrication:

Edition: x

Codex 50: X [red capitalis main scribe]

Id: rubr-21-12-2

II 21,13 niuis.

II 21,14 in uerborum quoque praeteritis perfectis solent omnes modo mu (4r,10) tari

Rubrication:

Edition: in

Codex 50: In [red capitalis main scribe]

Id: rubr-21-14-1

Gloss:

Edition: in uerborum

Codex 50: de consonantibus quę mutantur in uerbis & quę non

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-21-14-1

Explanation:

The same marginal title recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 10v.

II 21,15 modo manere, exceptis l p s x. hae enim numquam mutantur, ut

II 21,16 habeo habui, iubeo iussi, compesco compescui, (4r,11) dico dixi, ascendo

II 21,17 ascendi, laedo laesi, lego legi, pingo pinxi, demo dempsi, premo

Gloss:

Edition: pingo

Codex 50: malon>

interlinear above

Otfrid

translation into Old-High German

Id: gloss-21-17-1

Explanation:

This OHG gloss was first edited by Hans Butzmann, Althochdeutsche Priscian-Glossen aus Weissenburg, PBB. 86/3 (Halle 1964), pp. 388-402, at p. 391, no. 2. See also BStK Online: [accessed 13.02.2024].

II 21,18 pressi, moneo monui, sino siui, (4r,12) nequeo nequiui, torqueo torsi,

II 21,19 dissero disserui, uro ussi, uerto uerti, flecto flexi. illae autem

II 21,20 quattuor, ut supra dixi (4r,13) mus, numquam mutantur in praeterito perfecto: l,

II 21,21 ut ( main scribe) caelo caelaui, doleo dolui, uolo uolui, mollio molliui; p, turpo

Rubrication:

Edition: p

Codex 50: P [red capitalis main scribe]

Id: rubr-21-21-1

Gloss:

Edition: caelo

Codex 50: abscondo

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-21-21-1

Gloss:

Edition: mollio

Codex 50: uueichu>

interlinear above

Otfrid

translation into Old-High German

Id: gloss-21-21-2

Explanation:

This OHG gloss was first edited by Hans Butzmann, Althochdeutsche Priscian-Glossen aus Weissenburg, PBB. 86/3 (Halle 1964), pp. 388-402, at p. 391, no. 3. See also BStK Online: [accessed 16.02.2024].

II 21,22 turpaui, stu (4r,14) peo stupui, scalpo scalpsi, lippio lippiui; s, quasso

Emendation:

Edition: stupui

Codex 50: stup e 〈u〉 [interlinear above main scribe]i

Id: emendation-21-22-1

Emendation:

Edition: scalpsi

Codex 50: scalp 〈s〉 [interlinear above main scribe]i

Id: emendation-21-22-2

Reference sign:

Edition: scalpo

Codex 50: |REFERENCE SIGN VIRGA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-21-22-1

Gloss:

Edition: scalpo

Codex 50: 〈cl - C. G.〉abu |vel| clauu

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-21-22-1

Explanation:

See: „clavus, m.“, in: Mittellateinisches Wörterbuch accessed 16.02.2024. It seems to me that Otfrid declined here the word "clavus/clabus, -i" (i.e. nail, second Latin declension) according to the fourth declension. "Clabu vel clauu" seems to be an ablativus instrumentalis that Otfrid wrote as a gloss on the verb "scalpo", in order to explain what one scratches with.

Gloss:

Edition: lippio

Codex 50: male uideo |id est| blitichu

interlinear above

Otfrid

synonyms

translation into Old-High German

Id: gloss-21-22-2

Explanation:

This OHG gloss was first edited by Hans Butzmann, Althochdeutsche Priscian-Glossen aus Weissenburg, PBB. 86/3 (Halle 1964), pp. 388-402, at p. 391, no. 4.

II 21,23 quassaui, censeo censui, arcesso arcessiui; x, nexo nexui, texo

Gloss:

Edition: arcesso

Codex 50: aduoco

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-21-23-1

Rubrication:

Edition: x

Codex 50: X [red capitalis main scribe]

Id: rubr-21-23-1

II 21,24 (4r,15) texui.

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 22,1 uocales quoque in eisdem perfectis, quae in principalibus syllabis

Rubrication:

Edition: uocales

Codex 50: Vocales [red capitalis main scribe]

Id: rubr-22-1-1

Text variation:

Edition: eisdem

Codex 50: isdem

Id: tv-22-1-1

Gloss:

Edition: uocales

Codex 50: de uocalibus quę mutantur in praeterito & quę non

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-22-1-1

II 22,2 inueniuntur uerborum, modo ex correptis producuntur, modo mutantur in

II 22,3 alias uocales, modo manent eaedem. pro (4r,16) ducuntur plerumque omnes, ut

II 22,4 faueo fāui, caueo (4r,17) cāui, sedeo sēdi, lego lēgi, uideo uīdi, moueo

Text variation:

Codex 50: faueo faui caueo caui sedeo sedi lego legi uideo uidi moueo

Id: tv-22-4-1

Gloss:

Edition: caueo

Codex 50: obseruo· confirmo· Inde est · accipe cautionem t 〈uam - C. G.〉 |et| s 〈ede - C. G. (Luke 16:6)

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

synonyms

Id: gloss-22-4-1

II 22,5 mōui, foueo fōui, fugio fūgi.

Text variation:

Codex 50: moui, foueo foui, fugio fugi

Id: tv-22-5-1

II 22,6 mutantur a et e: a quidem in e modo produc (4r,18) tam modo correptam;

Rubrication:

Edition: mutantur

Codex 50: Mutantur [red capitalis main scribe]

Id: rubr-22-6-1

Gloss:

Edition: a et e

Codex 50: de a· &· e·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-22-6-1

Explanation:

The same marginal title recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 10v.

II 22,7 productam, ut ago ēgi, capio cēpi, facio fēci, frango frēgi;

Text variation:

Edition: ago

Codex 50: ăgō

Id: tv-22-7-1

Text variation:

Edition: capio

Codex 50: căpio

Id: tv-22-7-2

Text variation:

Edition: facio

Codex 50: făcio

Id: tv-22-7-3

II 22,8 correptam, tango tĕtigi, cado cĕcidi, parco (4r,19) pĕperci. e uero transit in i,

Rubrication:

Edition: correptam

Codex 50: Correptam [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-22-8-1

Rubrication:

Edition: e

Codex 50: E [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-22-8-2

Text variation:

Edition: cĕcidi

Codex 50: cecidi

Id: tv-22-8-1

Text variation:

Edition: tĕtigi

Codex 50: tetigi

Id: tv-22-8-2

Text variation:

Edition: pĕperci

Codex 50: peperci

Id: tv-22-8-3

Gloss:

Edition: e uero

Codex 50: de ·e·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-22-8-1

Explanation:

The same marginal title recurs in MS München BSB Clm 18375, f. 10v.

II 22,9 ut eo iui uel ii - Solinus in collectaneis uel polyhistore:

Gloss:

Edition: polyhistore

Codex 50: liber de diuersis storiis

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-22-9-1

Explanation:

The corresponding gloss in MS München BSB Clm 18375, f. 10v reads: "poli id est diuersis historiis vel nomen loci".

II 22,10 «Tatius in arce, ubi nunc aedes |est| Iunonis Mo (4r,20) netae, qui anno

Text variation:

Edition: aedes

Codex 50: edis

Id: tv-22-10-1

Text variation:

Edition: arce

Codex 50: arche

Id: tv-22-10-2

Gloss:

Edition: Iunonis Monetae

Codex 50: quae preest monetis

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-22-10-1

II 22,11 quinto quam ingressus urbem fuerat, a Laurentibus

Emendation:

Edition: urbem fuerat

Codex 50: fuerat 〈urbem〉 [above main scribe]

Id: emendation-22-11-1

II 22,12 interemptus |est| , septima et uicensima Olympiade hominem exiuit» -,

Text variation:

Edition: uicensima Olympiade

Codex 50: uicesima Olimphiade

Id: tv-22-12-1

Gloss:

Edition: Olympiade

Codex 50: IIII· aniis

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-22-12-1

Gloss:

Edition: exiuit

Codex 50: |id est| mortuus est

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-22-12-2

II 22,13 (4r,21) queo quiui uel quii. haec eadem uocalis paenultima in uerbis secundae

Rubrication:

Edition: haec

Codex 50: Haec [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-22-13-1

II 22,14 coniugationis saepe mutatur in u, ut doceo docui, (4r,22) moneo monui,

II 22,15 doleo dolui. quod similiter est quando in tertia uel quarta coniugatione

Rubrication:

Edition: quod

Codex 50: Quod [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-22-15-1

Gloss:

Edition: quod similiter

Codex 50: de ·i·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-22-15-1

Annotation sign:

Edition: quod similiter

Codex 50: |ATTENTION SIGN NOTA|

right margin

Otfrid

attention sign nota

Id: as-22-15-1

II 22,16 patitur i, ut rapio rapui, aperio (4r,23) aperui.

II 22,17 u et o manent in principalibus syllabis positae immutabiles, temporum

Rubrication:

Edition: u

Codex 50: U [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-22-17-1

Gloss:

Edition: u

Codex 50: de ·u· & ·o·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-22-17-1

Explanation:

MS München BSB Clm 18375, f. 10v conveys the similar title: "De o et u".

II 22,18 quoque in quibusdam, ut ruo rui, domo (4r,24) domui, doceo docui.

II 22,19 hoc quoque obseruandum est, quod numquam in supra dicto tempore

Rubrication:

Edition: hoc

Codex 50: Hoc [red capitalis main scribe]

Id: rubr-22-19-1

Gloss:

Edition: quod

Codex 50: |vel| quia

interlinear above

Otfrid

text variant

Id: gloss-22-19-1

Gloss:

Edition: hoc quoque obseruandum est

Codex 50: de consonantibus a quibus uerba |quae| syllabam geminant incipiunt

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-22-19-2

II 22,20 potest geminari nec in prin (4r,25) cipio nec in fine syllaba, nisi quae a muta

Text variation:

Edition: nec

Codex 50: neque

Id: tv-22-20-1

II 22,21 incipit, ut tondeo totondi, pendeo uel pendo pependi, disco didici,

Text variation:

Codex 50: incipit· ut tondeo·totondi·pendeo uel pendo·pependi

Id: tv-22-21-1

Annotation sign:

Edition: pependi

Codex 50: |OMISSION SIGN DOTTED D|

interlinear above

Otfrid

omission sign d

Id: as-22-21-1

Emendation:

Edition: pependi

Codex 50: 〈 |OMISSION SIGN DOTTED H|disco·didici·posco·poposci·tundo·tutudi·pedo·pepedi〉 [lower margin of the page Otfrid]

Id: emendation-22-21-1

Explanation:

Otfrid added in the lower margin of the page a segment of Priscian's text that had been omitted by the main scribe. The omission covers the end of II 22,21 and the beginning of II 22,22.

II 22,22 posco poposci, tundo tutudi, pedo pepedi, tango tetigi, caedo

Text variation:

Codex 50: tango tetigi, cado

Id: tv-22-22-1

II 22,23 cecidi, (4r,26) cado cecidi, pello pepuli, fallo fefelli, prodo prodidi, uendo

Text variation:

Codex 50: cecidi· pello·pepuli·fallo·fefelli·cedo·c e \i/cidi·prodo· prodidi·uendo

interlinear above

Id: tv-22-23-1

II 22,24 uendidi, ex quo etiam apparet, f uim magis mutae obtinere, (4r,27) a qua

II 22,25 incipiens geminata est syllaba.

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 23,1 s ante mutam posita inueniuntur duo, quae geminant syllabam, sto

Rubrication:

Edition: s

Codex 50: S [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-23-1-1

Gloss:

Edition: s ante mutam

Codex 50: de ·s·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-23-1-1

Gloss:

Edition: duo

Codex 50: |id est| duo uerba

interlinear above

secondary scribe

suppletive glosses

Id: gloss-23-1-2

II 23,2 steti, spondeo (4r,28) spopondi. antiquissimi etiam scindo scicidi

II 23,3 dicebant, quod iuniores scidi dixerunt, ut in praeterito perfecto uerbi

Text variation:

Edition: uerbi

Codex 50: omitted

Id: tv-23-3-1

II 23,4 ostendemus. (4r,29) nec sine ratione ante mutas inuenitur geminatum, cum s

II 23,5 amittit uim suam plerumque sic posita ante mutam, unde (4r,30) nec in secunda

II 23,6 syllaba repetitur.

II 23,7 m quoque geminatur (mordeo momordi) quae loco mutae in multis

Gloss:

Edition: m quoque

Codex 50: de ·m·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-23-7-1

II 23,8 fungitur: nam et ante n po (4r,31) sita communem facit syllabam, ut Ramnes

Gloss:

Edition: Ramnes

Codex 50: proprium nomen

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-8-1

II 23,9 Ramnetis, sicut Chremes Chremetis (iambica enim sunt, quae sic

Annotation sign:

Edition: iambica enim sunt

Codex 50: |ATTENTION SIGN REQUIRE|

right margin



attention sign require

Id: as-23-9-1

Reference sign:

Edition: Chremes

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-23-9-1

Gloss:

Edition: Chremes

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON| Quia sicut chremes iambum facio ubi positio non est. similiter ramnes ubi est

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-9-1

Gloss:

Edition: iambica

Codex 50: ista nomina

interlinear above

secondary scribe

suppletive glosses

Id: gloss-23-9-2

Gloss:

Edition: iambica

Codex 50: |id est| iambis constant

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-9-3

II 23,10 declinantur, (4r,32) quod Callimachi quoque auctoritate confirmatur in Αἰτίοις

Text variation:

Edition: Αἰτίοις

Codex 50: ęcio n \s/is

interlinear above

Id: tv-23-10-1

Gloss:

Codex 50: ęcio n sis

Codex 50: in illo libro

interlinear above

secondary scribe

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-10-1

II 23,11 sicut iam supra dictum est, hoc uersu:

II 23,12 « τὼς μὲν ὁ Μνησάρχε (4r,33) ιος ἔφη ξένος, ὧδε συναινῶ »)

Text variation:

Edition: ὧδε συναινῶ

Codex 50: MadciNaIHꞶ

Id: tv-23-12-1

II 23,13 et numquam tamen eadem m ante se natura longam [uocalem] patitur in

Gloss:

Edition: longam

Codex 50: uocalem

interlinear above

Otfrid

suppletive glosses

Id: gloss-23-13-1

II 23,14 eadem syllaba esse, ut illăm, artĕm, pup (4r,34) pĭm, illŭm, rĕm, spĕm,

Text variation:

Edition: illăm, artĕm, puppĭm, illŭm, rĕm, spĕm,

Codex 50: illam· artem· puppim· illum· rem· spem·

Id: tv-23-14-1

II 23,15 diĕm, cum aliae omnes semiuocales hoc habent, ut Maecenās, paeān,

Text variation:

Edition: diĕm

Codex 50: diem

Id: tv-23-15-1

Text variation:

Edition: Maecenās, paeān,

Codex 50: mecęnas· pean·

Id: tv-23-15-2

Reference sign:

Edition: paeān

Codex 50: |REFERENCE SIGN DICOLON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-23-15-1

Gloss:

Edition: paeān

Codex 50: |REFERENCE SIGN DICOLON|genus carminis· laus apollinis

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-15-1

Explanation:

MS Köln 200, f. 6v contains the same gloss. MS München BSB Clm 18375, f. 11r conveys the gloss: "laus apollinis".

II 23,16 sōl, pāx, pār. praeterea sola haec (4r,35) semiuocalis post s ponitur, quod

Text variation:

Edition: sōl, pāx, pār

Codex 50: sol· pax· par·

Id: tv-23-16-1

II 23,17 mutarum est, ut Smyrna, smaragdus, et ante liquidam, ut Samnis,

Gloss:

Edition: Smyrna

Codex 50: ciuitas

interlinear above

Otfrid

geographical names

Id: gloss-23-17-1

Gloss:

Edition: smaragdus

Codex 50: lapis

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-17-2

Reference sign:

Edition: Samnis

Codex 50: |REFERENCE SIGN CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-23-17-1

Gloss:

Edition: Samnis

Codex 50: |REFERENCE SIGN CRYPHIA|qui de samnia est

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-17-3

II 23,18 et quod ante s po (4r,36) sita in finali syllaba [nominis] more mutae interposita i

Text variation:

Edition: [nominis] more

Codex 50: nominis more

Id: tv-23-18-1

II 23,19 facit genetiuum, hiems hiemis, uelut inops inopis, caelebs cae (4r,37) libis.

II 23,20 apparet igitur, quod elementorum alia sunt eiusdem generis, ut

Rubrication:

Edition: apparet

Codex 50: Apparet [red capitalis main scribe]

Id: rubr-23-20-1

Gloss:

Edition: apparet

Codex 50: de uarietate literarum

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-23-20-2

Explanation:

MS München BSB Clm 18375, f. 11r also conveys this title.

Gloss:

Edition: eiusdem generis

Codex 50: literę enim sunt omnes

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-20-1

II 23,21 uocales et consonantes, alia eiusdem speciei, (4r,38) ut in uocalibus breues et longae

II 23,22 et in consonantibus simplices et duplices, & ( main scribe) quae habent aspirationem et

Gloss:

Edition: simplices

Codex 50: cum simplicibus

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-22-1

Gloss:

Edition: duplices

Codex 50: cum duplicibus

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-23-22-2

II 23,23 quae non habent (4v) (4v,1) et earum mediae. aliae uero sibi sunt affines per

Text variation:

Edition: sibi sunt

Codex 50: sunt sibi

Id: tv-23-23-1

Gloss:

Edition: aliae

Codex 50: de adfinitate uocalium

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-23-23-1

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 24,1 commutationem, id est quod inuicem pro se positae inueniuntur, ut breues

II 24,2 et lon (4v,2) gae, quae habent aspirationem et quae carent ea, aliae autem per

Gloss:

Edition: et longae

Codex 50: ut lege legi

interlinear above

Otfrid

glosses containing an example

Id: gloss-24-2-1

Gloss:

Edition: quae carent ea

Codex 50: ut ambo· pro ampho

interlinear above

Otfrid

glosses containing an example

Id: gloss-24-2-2

Rubrication:

Edition: aliae

Codex 50: Alię [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-24-2-1

Gloss:

Edition: aliae

Codex 50: de cognatione consonantium inter se

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-24-2-3

II 24,3 coniugationem uel cognationem, ut b p f nec non g c (4v,3) cum aspiratione

Reference sign:

Edition: coniugationem

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-24-3-1

Gloss:

Edition: coniugationem

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED TRIGON|Id est sub uno iugo sunt soni |vel| affinitatem habent

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-24-3-1

Explanation:

MS Köln 200, f. 6v contains the gloss: "sub uno iugo soni"

Gloss:

Edition: uel

Codex 50: pro· id|est|

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-24-3-2

II 24,4 uel sine ea, x quoque duplex, similiter d et t cum aspiratione siue

Text variation:

Codex 50: uel sine ea

Id: tv-24-4-1

Annotation sign:

Edition: sine ea

Codex 50: |OMISSION SIGN D STROKE|

interlinear above

secondary scribe

omission sign d

Id: as-24-4-1

Emendation:

Edition: sine ea

Codex 50: 〈 |OMISSION SIGN H STROKE|·X· quoque duplex· similiter ·d· & t· cum aspiratione siue sine ea·〉 [upper margin of the page secondary scribe]

Id: emendation-24-4-1

Explanation:

A scribe added a segment of Priscian's text in the upper margin of the page, which had been omitted by the main scribe because of a saut du même au même. The omission covers the end of II 24,4 and the beginning of II 24,5.

Gloss:

Edition: x

Codex 50: cognationem habet cum ·g·s· |vel| c·s·

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-24-4-1

Gloss:

Edition: similiter d et t

Codex 50: sicut·c·ch·& g

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-24-4-2

Gloss:

Edition: aspiratione

Codex 50: adfines sunt

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-24-4-3

II 24,5 sine ea et cum his z duplex, unde saepe d scribentes Latini hanc

Text variation:

Edition: sine ea

Codex 50: omitted

Id: tv-24-5-1

II 24,6 exprimunt sono, ut meridies, hodie; (4v,4) antiquissimi quoque Medentius

II 24,7 dicebant pro Mezentius. quin etiam s simplex habet aliquam cum supra

Rubrication:

Edition: quin

Codex 50: quin [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-24-7-1

Gloss:

Edition: quin etiam

Codex 50: de ·s·

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-24-7-1

II 24,8 dictis cognationem, (4v,5) unde saepe pro z eam solemus geminatam ponere, ut

Text variation:

Edition: eam

Codex 50: etiam

Id: tv-24-8-1

Emendation:

Codex 50: etiam

Codex 50: etima 〈eam〉 [above secondary scribe]

Id: emendation-24-8-1

II 24,9 patrisso pro πατρίζω , pytisso pro πυτίζω , massa pro μᾶζα , et

Gloss:

Edition: patrisso

Codex 50: more patris ago

interlinear above

Otfrid

definition given by an entire sentence

Id: gloss-24-9-1

Explanation:

The same gloss occurs in MS München, BSB, clm 280A, f. 6r

Gloss:

Edition: πατρίζω

Codex 50: g〈raece - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-24-9-2

Gloss:

Edition: pytisso

Codex 50: frequenter spuo· |vel| rachison· |vel| parum poto

interlinear above

Otfrid

definition given by an entire sentence

translation into Old-High German

Id: gloss-24-9-3

Explanation:

This OHG gloss was first edited by Hans Butzmann, Althochdeutsche Priscian-Glossen aus Weissenburg, PBB. 86/3 (Halle 1964), pp. 388-402, at p. 392, no. 5. It recurs in MS München, BSB, clm 280a, f. 6r

Explanation:

The gloss "frequenter spuo" occurs also in MS Köln 200, f. 6v and MS München, BSB, clm 18375, f. 11r. It seems that Otfrid firstly wrote "spuo uel rachison" and that he later added "frequenter" before "spuo" and "uel parum poto" after "rachison".

Gloss:

Edition: massa

Codex 50: pondus

interlinear above

Otfrid

synonyms

Id: gloss-24-9-4

II 24,10 Doris τύ (4v,6) pro σύ , unde nos quoque tu pro σύ et te pro σέ ,

Text variation:

Codex 50: Doris· tyi pro· cy· & te· pro· se·

Id: tv-24-10-1

Gloss:

Edition: Doris

Codex 50: dicunt

interlinear above

Otfrid

suppletive glosses

Id: gloss-24-10-1

Reference sign:

Edition: Doris

Codex 50: |REFERENCE SIGN VIRGA DOT|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-24-10-1

Gloss:

Edition: Doris

Codex 50: |REFERENCE SIGN VIRGA DOT|dori & attici nomina populorum

right margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-24-10-2

Annotation sign:

Edition: pro σύ

Codex 50: |OMISSION SIGN ASTERISCUS|

interlinear above

secondary scribe

omission sign asteriscus

Id: as-24-10-1

Emendation:

Edition: pro σύ

Codex 50: 〈 |OMISSION SIGN ASTERISCUS|unde nos quoque tu pro cy〉 [left margin secondary scribe]

Id: emendation-24-10-1

Explanation:

A scribe added a segment of Priscian's text in the margin, which had been omitted by the main scribe because of a saut du même au même.

II 24,11 Attici autem θάλαττα pro θάλασσα et Θρῇττα pro Θρῇσσα et

Gloss:

Edition: θάλασσα

Codex 50: |id est| mare

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-24-11-1

Explanation:

The gloss occurs also in MS Köln 200, f. 6v and MS München, BSB, clm 18375, f. 11v.

Gloss:

Edition: pro Θρῇσσα

Codex 50: |id est| terra

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-24-11-2

Explanation:

The gloss occurs also in MSS München, BSB, clm 280a, f. 6r and clm 18375, f. 11v.

II 24,12 ἧττον pro ἧσσον et ξύμμαχος pro σύμ (4v,7) μαχος , Romani etiam Aiax

Gloss:

Edition: pro ἧσσον

Codex 50: |id est| uictus

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-24-12-1

Explanation:

The gloss occurs also in MS Köln 200, f. 6v and MSS München, BSB, clm 280a, f. 6r and clm 18375, f. 11v.

Gloss:

Edition: ξύμμαχος

Codex 50: pronomen uiri

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-24-12-2

Explanation:

The gloss occurs also in MS Köln 200, f. 6v but is attached to σύμμαχος

II 24,13 pro Αἴας .

II 24,14 in uocalibus quoque sunt affines e correpta siue producta cum ei

Rubrication:

Edition: in

Codex 50: In [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-24-14-1

Gloss:

Edition: in uocalibus

Codex 50: De uocalibus mutatis

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text with red marginal title

Id: gloss-24-14-1

Reference sign:

Edition: e correpta siue producta

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-24-14-1

Gloss:

Edition: e correpta siue producta

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|Sicut corêa et corĕa pro coreia

right margin

Otfrid

glosses containing an example

Id: gloss-24-14-2

Explanation:

A very similar gloss occurs in MS Köln 200, f. 6v.

II 24,15 diphthongo, qua ueteres (4v,8) Latini utebantur ubique loco i longae: nunc autem

Text variation:

Edition: diphthongo

Codex 50: diptongo

Id: tv-24-15-1

II 24,16 contra pro ea i longam ponimus uel e productam, ut Νεῖλος Nīlus.

II 24,17 Καλ (4v,9) λιόπεια Calliopēa ( χορεία chorea, e paenultima modo correpta modo

Gloss:

Edition: Καλλι-

Codex 50: bona

interlinear above

secondary scribe

Greek glosses

Id: gloss-24-17-1

Gloss:

Edition: -όπεια

Codex 50: uox

interlinear above

secondary scribe

Greek glosses

Id: gloss-24-17-2

Gloss:

Edition: Καλλιόπεια

Codex 50: musa

interlinear above

Otfrid

acquaintance with classics

Id: gloss-24-17-3

Annotation sign:

Edition: Καλλιόπεια

Codex 50: |ATTENTION SIGN REQUISITUM EST RX| |ATTENTION SIGN NOTA|

left margin



attention sign nota

attention sign requisitum est

Id: as-24-17-1

Gloss:

Edition: chorea

Codex 50: puella

interlinear above

Otfrid

Greek glosses

Id: gloss-24-17-4

Picture of Hertz’ edition of Priscian’s Ars Grammatica

Liber Primus (continued)

II 25,1 producta); o breuis siue longa cum u, ut bōs (4v,10) pro βοῦς , ebur,

II 25,2 robur pro ebŏr, robŏr et platanus pro πλάτανος ; a quoque cum e

Text variation:

Edition: ebŏr, robŏr

Codex 50: ebor, robor

Id: tv-25-2-1

Text variation:

Edition: πλάτανος

Codex 50: platanos

Id: tv-25-2-2

Rubrication:

Edition: a

Codex 50: A [red capitalis main scribe]

Id: rubr-25-2-1

Gloss:

Codex 50: robor

Codex 50: secundum genetiuum

interlinear above

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-25-2-1

Explanation:

A very similar gloss occurs in MS Köln 200, f. 6v, which reads: "ideo seruatur o in genitiuo".

Gloss:

Codex 50: platanos

Codex 50: g〈raece - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-25-2-2

II 25,3 et i, arceo coerceo, facio inficio, nec (4v,11) non aliae cum aliis. et quia

II 25,4 frequenter hae in omnibus paene literis mutationes non solum per casus

II 25,5 uel tempora, sed etiam per fi (4v,12) gurarum compositiones uel deriuationes et

II 25,6 translationes a Graeco in Latinum fieri solent, necessarium est ponere

II 25,7 earum (4v,13) exempla.

Explanation:

The scribe of Priscian's text adds in the interline a numbering of the individual examples using the Roman numerals I to VII. The same practice occurs in the MSS München, BSB, clm 280a, f. 6r and clm 18375, f. 11v.

II 25,8 I (red script main scribe) a correpta conuertitur in productam, făueo fāui, II (red script main scribe) in e correptam

Rubrication:

Edition: a

Codex 50: A [red script main scribe]

Id: rubr-25-8-1

Rubrication:

Edition: In e

Codex 50: In e [red capitalis main scribe]

Id: rubr-25-8-2

II 25,9 părco pepĕrci, ărmatus inĕrmis, III (red script main scribe) produc (4v,14) tam, făcio fēci, căpio cēpi,

Text variation:

Edition: părco pepĕrci, ărmatus inĕrmis

Codex 50: parco peperci· armatus inermis

Id: tv-25-9-2

Text variation:

Edition: făcio fēci, căpio cēpi

Codex 50: facio. feci· capio· cepi·

Id: tv-25-9-3

Rubrication:

Edition: productam

Codex 50: productam [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-25-9-1

Reference sign:

Edition: inermis

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-25-9-1

Gloss:

Edition: inermis

Codex 50: |REFERENCE SIGN TRIGON|Secundum naturam quae per accentum agnoscitur |id est| acute

right margin

Otfrid

glosses containing an example

Id: gloss-25-9-1

Explanation:

The same gloss occurs in MS Köln 200, f. 6v.

II 25,10 IIII (red script main scribe) producta quoque a in e productam inuenitur, hālitus anhēlitus; V (red script main scribe) in i

Text variation:

Edition: hālitus anhēlitus

Codex 50: hālitus· anhēlitus·

Id: tv-25-10-2

Rubrication:

Edition: producta

Codex 50: Producta [capital letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-25-10-1

Rubrication:

Edition: in i

Codex 50: In i [red capitalis main scribe]

Id: rubr-25-10-2

II 25,11 correptam amicus (4v,15) inĭmicus; VI (red script main scribe) in o etiam, μάρμαρον marmor; VII (red script main scribe) in u,

Rubrication:

Edition: in o

Codex 50: In o [red capitalis main scribe]

Id: rubr-25-11-1

Rubrication:

Edition: in u

Codex 50: In u [red capitalis main scribe]

Id: rubr-25-11-2

Gloss:

Edition: μάρμαρον

Codex 50: g〈raece - C. G.

interlinear above

Otfrid

lexical glosses

Id: gloss-25-11-1

Text variation:

Edition: inĭmicus

Codex 50: inimicus

Id: tv-25-11-3

II 25,12 salsus insulsus, ara arula.

II 25,13 I (red script main scribe) e correpta transit in productam, lĕgo lēgi; II (red script main scribe) in a, sĕror (4v,16) satus,

Text variation:

Edition: lĕgo lēgi

Codex 50: lego legi

Id: tv-25-13-3

Text variation:

Edition: sĕror

Codex 50: seror

Id: tv-25-13-4

Rubrication:

Edition: e

Codex 50: e [letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-25-13-1

Rubrication:

Edition: in a

Codex 50: In a [letter filled with red ink - letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-25-13-2

Gloss:

Codex 50: seror

Codex 50: gisaituuise

interlinear above

Otfrid

translation into Old-High German

Id: gloss-25-13-1

Explanation:

This OHG gloss was first edited by Hans Butzmann, Althochdeutsche Priscian-Glossen aus Weissenburg, PBB. 86/3 (Halle 1964), pp. 388-402, at p. 392, no. 6, however in the reading: "gisaituuisu".

II 25,14 rĕor ratus; III (red script main scribe) in i, monĕo monitus, lĕgo diligo; IIII (red script main scribe) in o, tĕgo toga:

Rubrication:

Edition: in i

Codex 50: In i [letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-25-14-3

Rubrication:

Edition: in o

Codex 50: In o [letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-25-14-4

Text variation:

Edition: rĕor

Codex 50: reor

Id: tv-25-14-3

Text variation:

Edition: monĕo

Codex 50: moneo

Id: tv-25-14-4

Text variation:

Edition: lĕgo

Codex 50: lego

Id: tv-25-14-5

Text variation:

Edition: tĕgo

Codex 50: tego

Id: tv-25-14-6

Gloss:

Edition: toga

Codex 50: Toga uestis alba quam romani tempore pacis portauerunt

left margin

Otfrid

encyclopedic glosses

Id: gloss-25-14-1

II 25,15 antiqui quoque amplocti pro amplĕcti dicebant et animum aduorti (4v,17) pro

Rubrication:

Edition: antiqui

Codex 50: antiqui [letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-25-15-1

Emendation:

Codex 50: amplocti

Codex 50: a n 〈m〉 [above Otfrid]plocti

Id: emendation-25-15-1

Text variation:

Edition: amplĕcti

Codex 50: amplecti

Id: tv-25-15-1

Emendation:

Codex 50: aduorti

Codex 50: adu e 〈o〉 [above secondary scribe]rti

Id: emendation-25-15-2

II 25,16 animum aduĕrti; V (red script main scribe) in u, tĕgo tugurium: et apud antiquissimos,

Rubrication:

Edition: in u

Codex 50: In u [letter filled with red ink main scribe]

Id: rubr-25-16-1

Reference sign:

Edition: tugurium

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|

interlinear above

Otfrid

Reference sign: lemma - gloss

Id: rs-25-16-1

Gloss:

Edition: tugurium

Codex 50: |REFERENCE SIGN INVERTED CRYPHIA|habitaculum pastorum |vel| eorum qui in uineis prouident

left margin

Otfrid

glosses elucidating the main text

Id: gloss-25-16-1

II 25,17 quotienscumque nd sequuntur in his, quae a tertia coniugatione nascuntur, loco ĕ

II 25,18 u scriptum inuenimus, ut faciundum, legundum, dicundum,

II 25,19 uertundum pro faciĕndum, legĕndum, dicĕndum, uertĕndum.

II 25,20 i transit in a, ut genus generis generatim, paulus pauli paulatim;

II 25,21 in e, fortis forte, sapiens sapientis sapienter; in o, patris patronus

II 25,22 et patro uerbum, olli pro illi, saxi saxosus; in u, carnis

II 25,23 carnufex antiqui pro carnifex, ut lubens pro libens et pessumus pro

II 25,24 pessimus. sciendum tamen est, quod pleraque nomina, quae cum

II 25,25 uerbis siue participiis componuntur, uel nominatiui mutant extremam syllabam

II 25,26 in i correptam, ut arma armĭpotens, homo homĭcida, cornu

II 25,27 cornĭger, stella stellĭger, arcus arcĭtenens, fatum fatĭdicus, aurum